IQNA

Nəhcül-bəlağənin işığında ictimai həyat / 17

Hər gün necə bayram ola bilər?

9:39 - October 14, 2023
Xəbər sayı: 3494866
TEHRAN (İQNA) – Hər vaxt nəfsimizə hakim ola bilsək və beş qüvvəmizə, o cümlədən ağılımıza, ruhumuza, danışığımıza, rəftarımıza və əməlimizə hakim ola bilsək, o gün bizim bayramımızdır. Bu, nəfsimizə hakim olmağımız deməkdir.

Həzrət Əlinin (ə) həyat prinsipləri hər cəhətdən Quran və Peyğəmbərimizin (s) sünnəsinə əsaslanırdı. O, ictimai həyatında da İlahi əmrlərə və Peyğəmbər (s) sünnəsinə uyğun hərəkət etmişdir.

Nəhcül-Bəlağə araşdırmaçısı Baxşəli Qənbəri sosial əxlaq söhbətlərinin 17-cisində "özünüislahetmə" ilə bağlı açıqlamalar verib:

Bu dərsdə Nəhcül-Bəlağədə "özünüislahetmə" ilə bağlı danışacağam. Müsəlmanların və digər insanların oxuması vacib olan “Nəhcül-bəlağə”də ifadə olunan ən gözəl xütbələrdən biri “Nəhcül-bəlağə”nin 176-cı xütbəsidir (Feyzül-İslamda 175-ci xütbədir). Bu xütbə çox əhəmiyyətlidir və insanın özünü təkmilləşdirməsində çox təsirlidir.

Bu xütbənin "özünüislahetmə" ilə bağlı hissəsini müzakirə edəcəyəm. Həzrət Əli (ə) “Nəhcül-bəlağə”də hikmətli kəlamlarından birində buyurur ki, insanın ehtiyatlı olduğu, Allaha üsyan etmədiyi, günah işlətmədiyi hər gün onun bayramıdır. Bu səbəbdən “Nəhcül-bəlağə”yə görə bayramın bir meyarı var. Bayram bir gün deyil və təkcə Şəvval ayının ilk günü deyil.

Bayram insanın nəfsinə, ağlına, danışığına, rəftarına və əməllərinə hakim kəsildiyi, heç kimə zərər vermədiyi, yanlış fikirlərə sahib olmadığı gündür. O gün bayramdır. Çünki o gün özümüzə hakim olduq. Həzrət Əliyə (ə) görə bayramın nisbi mənası var və konkret bir günün bayram olması mümkün deyil.

Bayram özümüzə hakim olduğumuz, Allah qarşısında nəfsimizi qurban etdiyimiz gündür. Halbuki, bayram kimi qeyd etdiyimiz bu qurban müxtəlif sahələrdədir. Əli (ə) bu xütbədə onlardan birini qeyd etmişdir.

Həzrət Əli (ə) 176-cı xütbədə buyurur: "Diqqətli olun ki, gözəl əxlaqı pozmayın və onları pis davranışa çevirməyin. Dil və qəlbi uyğunlaşdırın. İnsan dilini qorumalıdır, çünki bu üsyankar dil öz sahibini məhv edər".

Allaha and olsun ki, dilini qorumayan bir kəsin ehtiyatlı davranmasından fayda görməmişəm. Möminin dili qəlbinin arxasındadır; Münafiqin qəlbi dilinin arxasındadır. Mömin bir şey demək istədikdə özü üçün fikirləşər, yaxşı olarsa deyir, pisdirsə çəkinər. Münafiq isə nə gətirəcəyini, nə aparacağını düşünmədən istədiyini söyləyər.

Bu cümlə qeyd olunan beş sahədən ikisinə toxunur. Birincisi, fəaliyyət sahəsidir. Yəni öz dilimizdən başqa etdiyimiz hərəkətlərə rəftar sahəsi deyilir. Qeyd olunan ikinci məsələ danışıqdır. "Dilinizi bir xəzinə sandığının içində saxlayın, çox aktiv olmasına imkan verməyin. Dilimiz yuxarı çənə ilə alt çənə arasında bir qutuya yerləşdirilir. Ona görə də lazım gələndə onu açmalısan, dili hər zaman və hər yerdə işlətməməlisən".

Başqa yerdə Həzrət Əli dili əqrəbə bənzədir və deyir ki, əgər azad edilsə, başqalarını sancacaq. Bunun qarşısını almalıyıq. Dil iki ağızlı qılıncdır. O, dünyanı yandıra və ailə münasibətlərini məhv edə bilər. İnsanları bir-birinə qarşı qoya bilər. Həm də yaxşı münasibətlər yarada və münasibətləri yaxşılaşdıra bilər.

Həzrət Əli (ə) bizə tövsiyə edir ki, əslində, biz bu dili yaxşı saxlaya bilməli və üzvlərimizdən yaxşı istifadə etməli olduğumuzu bilməliyik.

4134177

captcha