چقدر با آداب اجتماعی آشنا هستید؟/ معاشرت، بازار تبادل اخلاق است

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان جنوبی، آداب معاشرت اصول مشترکی دارد که با زندگی امروزی هماهنگ شده است و می‌توان آن‌ها را پایه ادب اجتماعی در بیشتر جوامع دانست. اهمیت آگاهی از آداب معاشرت و رعایت اصول آن نیز بر کسی پوشیده نیست. کسانی که در معاشرت با دیگران و رفتارهای اجتماعی بهتر عمل ‌می‌کنند قضاوت‌های بهتری درباره خود برمی‌انگیزند، دوستان و ارتباطات بیشتری دارند و از این طریق فرصت‌های اجتماعی و شغلی بهتری به دست می‌آورند.

در مجموع می‌توان گفت در دنیای امروز افرادی که آداب معاشرت را یاد دارند و تصویر خوبی از خود نزد دیگران ارائه می‌دهند در زندگی کاری و اجتماعی موفق‌ترند. بی‌دلیل نیست که ادب اجتماعی و روابط مناسب و اصولی با دیگران بخشی از مهارت‌های مدیریتی محسوب می‌شود و یک توانایی درونی معرفی می‌شود.

آداب معاشرت بسیارند ولی با آموختن و رعایت بخش مهم آنها می‌توان در نظر دیگران فردی بهتر و تواناتر شد و از مزیت‌های روابط مناسب با دیگران سود برد.

حجت‌الاسلام محمدهادی شهاب، عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا با بیان اینکه ظهور و بروز رفتار اجتماعی از همان ماه‌های اولیه زندگی آغاز می‌شود، گفت: در دوران کودکی در حدود چهار پنج سالگی کودک توجه خاصی به همسالان خود پیدا می‌کند و علاقمند ارتباط بیشتری با آن‌ها است.

وی بیان کرد: در دوران نوجوانی گرایش فرد به گروه‌های اجتماعی بیشتر می‌شود و فرد علاقه شدیدی به برقراری روابط اجتماعی از خود نشان می‌دهد به عضویت گروه‌های مختلف درمی‌آید و در تعامل با این گروه‌ها رفتارهای اجتماعی خود را شکل می‌دهد.

رعایت آداب اجتماعی؛ زمینه‌ساز ارتقای شأن و منزلت اجتماعی 

عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند با بیان اینکه رعایت آداب اجتماعی زمینه‌ساز ارتقای شأن و منزلت اجتماعی افراد می‌شود، افزود: اگر افراد حقوق دیگران را رعایت کنند نشانه این است که شخصیتشان سامان یافته و اگر رعایت نکنند نشانه بی‌شخصیت و شخصیت منفی آن‌ها خواهد بود.

شهاب عنوان کرد: ارزش و بزرگی عدالت در سطح اجتماع از منظر قرآن به‌حدی است که به‌صورت اصلی بنیادین بدل‌ناپذیر مطرح گشته و خداوند به طور قاطع به آن فرمان می‏دهد و آن را واجب می‏‌کند.

وی با بیان اینکه از آغاز زندگی بشر همواره ظلم و بی‌عدالتی روح بشر را آزرده و او را تشنه جهانی عاری از هر تبعیض و تعدی کرده است، افزود: عدالت زمینه‌ساز صلاح مردم است.

عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند درباره اثرات پوشش بر آداب اجتماعی بیان کرد: پوشاک بارزترین سمبل فرهنگی و مهمترین مظهر قومی است که به سرعت انتقال می‌یابد و به سرعت تحت‌تأثیر پدیده‌های فرهنگی در بین جوامع گوناگون انسانی قرار می‌گیرد.

تعارف‌کردن؛ یکی از هنجارهای جامعه

شهاب با بیان اینکه تعارف کردن یکی از هنجارهای جامعه است، بیان کرد: همه وقتی می‌خواهیم از جایی خارج شویم یا این که وارد جایی شویم به هم تعارف می‌کنیم یا حق تقدم را به بزرگ‌تر می‌دهیم.

وی با اشاره به اینکه اجرای رعایت هنجار جامعه تنها ناشی از وجود پاداش یا مجازات نیست، بیان کرد: افراد از همان آغاز کودکی و تشکیل شخصیت از طریق خانواده، پدر و مادر، دوستان و خویشاوندان خود به‌تدریج هنجارهای اجتماعی را فرا می‌گیرند.

عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند عنوان کرد: اینکه بدانیم در چه جامعه‌ای با چه فرهنگی زندگی می‌کنیم و براساس آن فرهنگ رفتار کنیم که اعتبار اجتماعی‌مان زیر سؤال نرود مهم است و باید اطلاع داشته باشیم.

شهاب با اشاره به اینکه بی‌توجهی به آداب معاشرت در جامعه تأثیری منفی در دین دارد، اظهار کرد: بی‌مبالاتی در آداب معاشرت علاوه بر سردی روابط پیدایش ذهنیت منفی در دیگران و ایجاد مانع در راه ایجاد و گسترش ارتباطات بیشتر و بهتر را دربردارد.

فاطمه الهامی، مدرس حوزه علمیه خواهران بیرجند گفت: اگر آداب و معاشرت اسلامی را به‌درستی رعایت کنیم زندگی بسیار شادابی خواهیم داشت و تبدیل به یک منبع شادمانی برای اطرافیانی که با ما در ارتباط هستند، خواهیم شد.

وی متذکر شد: بی‌حوصلگی و راحت‌طلبی، آفت دیگری است که سبب عدم تمایل انسان به محدودیت‌هایی می‌شود که مراعات آداب اجتماعی برای انسان ایجاد می‌کند.

جامعه‌‌ای که با شخصیت‌‌های شاد شکل بگیرد...

مدرس حوزه علمیه خواهران بیرجند عنوان کرد: جامعه‌‌ای که با شخصیت‌‌های شاد شکل بگیرد نه ‌تنها به ناامیدی، عصبانیت و بیچارگی عادت نمی‌‌کند بلکه سرنوشت بهتری هم خواهد داشت.

الهامی اظهار کرد: کارکرد عدالت و پرهیز از ظلم در جامعه ایجاد الفت، همدلی و همسازی بین گروه‌ها، بخش‌ها و اصناف جامعه است از این‌رو قرآن هرچه را موجب فساد و تباهی و برهم خوردن روحیه عدالت شود فسق نامیده و آن را تحریم کرده است.

وی با بیان اینکه آداب دینی میان فرهنگ‌های گوناگون ثابت و تغییر ناپذیر است، گفت: آداب اجتماعی غیردینی که تابع تاریخ و فرهنگ مردم شمرده می‌شود بیشتر نسبی و متغیرند.

مدرس حوزه علمیه خواهران بیرجند با اشاره به اینکه اسلام برای روابط اجتماعی و افزایش انسجام و وحدت ارزش و اهمیت بسیاری قائل است، افزود: دید و بازدید این افراد نه‌تنها موجب افزایش انسجام اجتماعی است بلکه باعث می‌شود که انسان با حضور در کنار آنها از سیر و سلوک و رفتارها و نیز کلام ایشان بهره گیرد و موجبات تعالی و رشد خود را فراهم آورد.

الهامی بر لزوم رعایت آداب دید و بازدید تأکید و بیان کرد: اسلام برای اینکه مردم گرفتار اموری چون حسادت و ناراحتی و مانند آن نشوند از مردم می‌خواهد تا کمتر فضولی کنند و چشم در مال، خانه و اثاث دیگران نگردانند.

اساس معاشرت بین مسلمانان احترام و محبت متقابل است

وی با بیان اینکه معاشرت بازار تبادل اخلاق است، گفت: اساس معاشرت بین مسلمانان احترام و محبت متقابل است. یعنى هر دو موظف هستند به هم احترام گذاشته و با محبت با هم رفتار کنند.

مدرس حوزه علمیه خواهران بیرجند دوستى، رفاقت و احترام بر اساس ارزش‌ها را از اصول معاشرت در اسلام دانست و افزود: از نظر اسلام هر چه فرد به ارزش‌هاى اسلامى پایبندتر باشد احترام او واجب‌تر و مهم‌تر است.

مدرس حوزه علمیه خواهران بیرجند یادآور شد: در جامعه متعادلی که همه افراد از مهمترین ارزش‌های اجتماعی مانند قدرت، ثروت و موقعیت به‌طور عادلانه برخوردار شوند و موقعیت‌ها در اختیار افراد خاصی نباشد، طبعاً میان آحاد افراد جامعه همدلی و روحیه اخوت برقرار می‏‌شود.