مفت خری یا امیدواری به سوددهی شرکت ها در بورس

به گزارش ایکنا، جهان اقتصاد نوشت: سید علی طباطبایی مدیر امور شعب و آموزش کارگزاری بانک انصار با اشاره به دلایل افزایش شاخص کل بازار سهام گفت: سرمایه گذاران زمانی که بخواهند سرمایه گذاری کنند باید دلیلی برای خرید آن وجود داشته باشد. این انگیزه خرید معمولا به دو صورت ایجاد می شود، اول اینکه سرمایه گذاران سهم شرکتی را خریداری می کنند، به این دلیل که به آینده و سوددهی آتی شرکت امیدوار هستند که این مورد برای بازارهای بورس با بهره وری بالا مانند بازار بورس آمریکا، ژاپن و … اتفاق می افتد. اما دلیل دوم ( دلیل اصلی رشد بورس که در این اواخر در بورس ایران روی داد ) که معمولا در بورس های نوپا هر چند سال یکبار اتفاق می افتد آن است که سرمایه گذاران ارزش جایگزینی شرکت ها را مقایسه می کنند و همین امر امیدواری ایجاد می کند برای خرید سهام آن شرکت.

کارشناس بازار سرمایه افزود: به عنوان مثال فردی بخواهد شرکت سیمانی را هم اکنون تاسیس نماید ( با توجه به افزایش نرخ دلار و تورم ) نیازمند ٢٠ میلیارد تومان سرمایه گذاری می باشد ولی مشابه همین شرکت را می تواند در بورس های با تاخیر جهان سومی با ١٠ میلیارد یعنی نصف ارزش جایگیزینی از طریق خرید سهام ان مالک گردد، این در حالی است که قیمت سهم آن شرکت فارغ از اینکه شرکت سودده باشد یا زیان ده مورد استقبال قرار می گیرد، به بیان دیگر شرکت را مفت خری می کنند.

طباطبایی بیان داشت: بنابراین می توان گفت دلیل اصلی رشد سهام شرکت های بورسی ایران عمدتا امیدواری به رشد و سودآوری شرکت ها نیست بلکه به دلیل ارزش بالای جایگزینی شرکت ها است. به عبارت دیگر فعالین بازار سهم را به دلیل ارزنده بودن آن نمی خرند بلکه بخاطر مفت بودن دارایی آن را خریداری می کنند، بدین معنا که اگر شرکت با سهم ١٠٠تومانی را خریداری می کنند به جای اینکه با ۱۰۰۰ تومان همان شرکت را تاسیس کنند. پس در حال حاضر مردم در حال مفت خری شرکت ها هستند، تا بعدها که اگر شرکت ها به سوددهی برسند سهامش را نگهداری می کنند. اگر این اتفاق نیافتد سهام خود را می فروشند.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: در این بین ۲ تفاوت عمده بین مفت خری و خرید به امید سوددهی وجود دارد. در مفت خری طول زمان رشد بازار کوتاه ولی میزان رشد قیمتی آن بسیار شارپ و سریع می باشد. اما در روند آتی بهره وری یا سوددهی شرکت ها، سرعت رشد کم ولی زمان رشد زیاد است که گاها ممکن است حتی به ۱۰ الی ۱۵ سال نیز برسد. دربازار مفت خری ممکن است این میزان رشد قیمت کمتر از یکسال باشد زیرا قیمت ها سریعا به حالت تعادل رسیده و از سقف خود خارج شوند.

مدیر امور شعب و آموزش کارگزاری بانک انصار عنوان کرد: بسیاری از سرمایه گذاران سهامی را می خرند که احتیاجی به آن سهم ندارند ولی آن را مفت خری می کنند. به عنوان مثال اگر تلفن همراهی که در حال حاضر ۳ میلیون تومان قیمت دارد را ۲۰ هزار تومان بفروشند ما آن را میخریم بدون اینکه به آن نیاز داشته باشیم. در این صورت خرید ما فقط به دلیل مفت بودن ارزش آن گوشی است. بازار بورس نیز تا این لحظه بیشتر به این دلیل رشد داشته است.

وی در پایام گفت: دلیل مفت شدن شرکت ها این است که قبلا شرکت ها با دلار ۴۰۰۰ تومان تجهیزات و دارایی خود را خریداری کرده بودند و هنوز آن دارایی ها به روز نشده اند که اگر آنها را به روز کند ارزش افزوده بالایی در دارایی های آن ایجاد می شود، لذا مردم در بازار دارایی هایی را در حال خریداری هستند که همان دارایی ها را در بازار آزاد باید با دلار ۱۳۰۰۰ تومانی خریداری کنند. بنابراین بالا رفتن بازار به دلیل بهبود عملکرد اقتصادی کشور نیست بلکه عمدتا حاصل مفت خری شرکت ها است.