کاربرد استریپس در ساختار اوراق بهادار اسلامی

به گزارش ایکنا، در چکیده مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار آمده است: یکی از چالش‌های اوراق بهادار اسلامی، تفاوت سلیقه‌های بانیان انتشار اوراق و سرمایه‌گذاران در پرداخت سود میان‌دوره‌ای است. بانیان تمایل کمتری به پرداخت‌های سود میان‌دوره‌ای دارند؛ زیرا ممکن است دچار مشکلات نقدینگی شده و در برخی موارد نیازمند دریافت تسهیلات کوتاه‌مدت شوند که این امر منجر به افزایش هزینه مالی آنها می‌شود؛ در مقابل، سرمایه‌گذاران تمایل به دریافت کوپن اوراق در بازه‌های کوتاه‌مدت داشته تا به‌ واسطه سرمایه‌گذاری مجدد، بازدهی مؤثر خود را افزایش دهند.

در این گزارش، با مطالعه ساختارهای مشابه در اوراق قرضه متعارف و تحلیل و تطبیق آنها با ساختارهای اوراق بهادار اسلامی، الگویی نوآورانه برای رفع این چالش ارائه می‌شود. الگوی طراحی‌شده با نام اوراق قابل‌تفکیک و قابل‌تبدیل شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با اوراق قرضۀ تفکیکی متعارف دارد. در الگوی طراحی‌شده، علاوه بر امکان معامله اصل اوراق و کوپن آن به‌ صورت جداگانه در دو نماد مجزا با نام‌های «اوراق پایه» و «گواهی سود»، قابلیت تبدیل حجم معینی گواهی سود به اوراق پایه نیز وجود دارد. در این گزارش، الگوهای عملیاتی اوراق اجاره، مرابحه و سفارش ساخت قابل‌تفکیک و قابل‌تبدیل ارائه و از منظر فقهی و مالی بررسی و تحلیل شده است. ماهیت فقهی معاملۀ گواهی سود مبتنی بر تنزیل دین بوده که از نظر مشهور فقهای امامیه بلااشکال است؛ همچنین تبدیل گواهی سود به اوراق جایزه از باب معاوضه دین با عین از منظر فقهی صحیح است.

در مقدمه این گزارش نیز می‌خوانیم: یکی از نوآوری‌های دهه اخیر در عرصه بحثهای پولی و مالی اسلامی، انتشار انواع اوراق بهادار اسلامی (Sukuk )است. انتشار اوراق بهادار اسلامی گامی مهم در راستای توسعه نظام تأمین مالی اسلامی در جمهوری اسلامی ایران و نقطه عطفی در استقرار بازار سرمایه اسلامی محسوب می‌گردد. سابقه انتشار اوراق بهادار اسلامی با مجوز نهاد ناظر بازار سرمایه به سال 1384 و پس از تصویب آئین‌نامه اجرایی انتشار اوراق مشارکت شرکت‌های پذیرفت هشده در بورس اوراق بهادار در سال 1383 برمی‌گردد که اولین اوراق مشارکت بورسی منتشر گردید. پیش از این شرکت‌ها تنها با مجوز بانک مرکزی امکان انتشار اوراق مشارکت را داشتند.

در بخشی از نتیجه‌گیری این گزارش نیز آمده است: در اوراق بهادار اسلامی که سود میاندوره توزیع می‌کند، یکی از چالش‌های میان متقاضیان وجوه (بنگاه‌ها) برای تأمین مالی و سرمایه‌گذاران، زمانبندی پرداخت اصل و سود است. از یکسو ناشران اوراق بهادار تمایل دارند بازپرداخت تعهدات خود یعنی اصل و سود را به انتهای دوره (سررسید) موکول کنند و از سوی دیگر بازیابی مجدد سرمایه و افزایش تعداد پرداخت‌های میاندوره‌ای، اوراق را برای سرمایه‌گذاران در شرایط مشابه بسیار جذابتر می‌نماید؛ به‌گونه‌ای‌که سرمایه‌گذاری مجدد سود به صورت پیوسته اولویت اصلی سرمایه‌گذاران است؛ بنابراین به نظر می‌رسد زمانبندی پرداخت‌ها یکی از اختلاف‌نظرهای میان ناشران اوراق بهادار و سرمایه‌گذاران است.

برای مشاهده متن کامل این گزارش اینجا کلیک کنید.