تحلیلی جامعه‌شناختی بر وضعیت مواجهه با حکم ازدواج موقت/ تشریح ادله تشریع ازدواج موقت
کد خبر: 3915829
تاریخ انتشار : ۲۰ مرداد ۱۳۹۹ - ۲۳:۲۱
حجت‌الاسلام نصیری تشریح کرد:

تحلیلی جامعه‌شناختی بر وضعیت مواجهه با حکم ازدواج موقت/ تشریح ادله تشریع ازدواج موقت

استاد سطح عالی فقه و تفسیر حوزه علمیه ضمن تشریح مواجهه امروزی با حکم شرعی ازدواج موقت، گفت: عده‌ای تلاش کرده‌اند تا با تحلیل‌های نادرست از این حکم، شیعه را متهم به فساد کنند.

یبه گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین علی نصیری، استاد سطح عالی فقه و اصول حوزه، از طریق فایل صوتی که 20 مردادماه در فضای مجازی منتشر شد، گفت: شبهه ازدواج موقت یکی از شبهاتی است که برخی از طیف‌های فکری با تمرکز بر آن می‌خواهند تفکر اسلامی و شیعی را مورد هجوم قرار دهند.

وی افزود: ازدواج موقت یک حکم نورانی و مورد افتخار در اسلام است که از سوی برخی به سخره گرفته می‌شود و نکته تلخ آن که متاسفانه آن را به متدینین و روحانیت و حوزه و اهالی حوزه نسبت می‌دهند و این طور القاء می‌کنند که این طیف چون نمدی برای کلاهشان می‌بافند، از آن حمایت می‌کنند.

نصیری تصریح کرد: بهروز افخمی که مدتی نماینده مجلس شد، فیلمی به نام شوکران ساخت و در آن همسر زنی را معرفی کرد که با دیگری ازدواج موقت کرده و آن زن حامله شد و چون می‌خواست موضوع از خانواده پنهان بماند، آن زن را به ناحق کشت. برایند فیلم این است که شما ازدواج موقت را درست کرده‌اید که نتیجه آن پنهان‌کاری و در نهایت قتل است.

وی افزود: این خط در فضای مجازی هم از طرف سلبریتی‌ها زیاد دیده می‌شود و به هر بهانه و جهتی، این مسئله را مورد سخره قرار داده، آسیب‌های آن را بیان می‌کنند و پای شرع را هم به میان می‌آورند که به زعم آنها بهانه به دست برخی مردان داده است.

استاد سطح عالی تفسیر حوزه با بیان اینکه آیت‌الله رفسنجانی در یک دوره‌ای در نماز جمعه سخنانی در این باره گفت که با واکنش‌های شدید روبرو شد، اظهار کرد: در دوره‌های بعد هم شایع شد که در مجلس طرحی با عنوان خانه عفاف مورد بحث قرار گرفت. بنده قبلاً مصاحبه‌ای در این باره داشتم و گفتم که می‌توان این مسئله را قانونی کرد.

وی افزود: فتوایی از آیت‌الله سیستانی در مورد ازدواج با زنانی که سابقه آلودگی دارند و خیابانی هستند، پرسیده شده بود و ایشان ازدواج موقت با این زنان را بلامانع دانستند. سایت‌های همسریابی و صیغه‌یابی ایجاد شده و رسماً تبلیغ می‌کنند که به نحو نادرست به این موضوع دامن می‌زنند و حتی مطرح شده که یک زن می‌تواند در روز با چند مرد بدون همبستری، تلذذ جنسی آنان را تأمین کند.

استاد تفسیر و فقه حوزه علمیه، اضافه کرد: اخیراً هم فیلمی به نام انقلاب جنسی ساخته شده و در آن نشان داده شد که مکان‌هایی در تهران برای این کار وجود دارد و نظام جمهوری اسلامی هم با آن کنار آمده است. همچنین از یکی از بزرگان نقل می‌کنند که هر منزلی دستشویی لازم دارد و جامعه هم همین طور است.

نصیری با بیان اینکه واقعیت جامعه ما اینگونه است که متأسفانه فحشا، شهوت و ... با ازدواج موقت کاملاً مخلوط شده است، اظهار کرد: از طرفی تا بحث ازدواج موقت مطرح می‌شود، گارد شدیدی از طرف بانوان گرفته می‌شود و آن را دامن زدن به امیال جنسی مردان می‌دانند و اینکه یک زنی وارد زندگی دو نفر شده و زندگی آنان را به هم می‌زند؛ نوع فیلم‌هایی که در تلویزیون هم ساخته شده از نگاه منفی زنان به این موضوع کاملاً دفاع شده است.

وی با بیان اینکه کار زنان و حتی زنان مومنه به جایی رسیده که حاضرند همسرانشان رابطه نامشروع جنسی داشته باشند، ولی سخنی از ازدواج موقت نباشد، افزود: عجیب است که زنان آلوده و بدکاره حاضرند هر نوع فحشاء داشته باشند، ولی نام صیغه در میان نباشد که این مسئله از عجائب تاریخ است.

نصیری با اشاره به مسئله ازدواج موقت از نگاه اهل سنت، تصریح کرد: قرآن کریم مسئله ازدواج موقت را مطرح و تعبیر استمتاع به کاربرده و در سیره و سنت پیامبر هم وجود داشته است. هیچ عالمی از اهل سنت اصل تشریع ازدواج موقت را منکر نشده است، بلکه مدعی هستند که تشریع شده و بعداً از سوی خلیفه دوم برداشته شده است. 

وی افزود: می‌گویند خلیفه دوم بنابر مصالحی ترجیح داد که متعه نساء و حج را بردارد؛ علمای اهل سنت هم چون او را مشرع می‌دانند، لذا با این حکم مخالفند، در حالی که در صحیحین، مکرراً روایاتی بیان شده که پیامبر ازدواج موقت را تشریع کرد، ولی یک‌نفر آمد و گفت من این را نمی‌پذیرم و جمع کرد.

نصیری افزود: اوج این سخنان در طیف‌های سلفی جدید و امثال رشیدرضا و ... مطرح شده و گفته‌اند ازدواج موقت در واقع مانند آن است که زن را به مثابه یک توپ بدانیم که در جامعه می‌چرخد و شیعه را متهم به زن‌بارگی و التذاذ و شهوات کرده‌اند.

ادله تشریع ازدواج موقت

استاد سطح عالی تفسیر و فقه حوزه در ادامه با اشاره به ادله تشریع ازدواج موقت و عدم نسخ، با بیان اینکه هم در آیات قرآن و هم در روایات بر این مسئله تأکید شده و سخنی هم از نسخ در میان نیست، گفت: براساس تتبعی که ما انجام داده‌ایم، نه در ادیان غیر آسمانی مانند بودا و شینتو و نه در ادیان آسمانی مانند یهودیت و مسیحیت چیزی به نام ازدواج موقت نداریم، ولی ازدواج موقت به این معنا که در اسلام مطرح شده است، واقعاً از افتخارات و نشانه توجه به همه مقتضیات زمان است.

این استاد حوزه، قرآن و روایات نبوی و ولوی همچنین سیره مسلمین تا قبل از منع عمر را دال بر این مسئله برشمرد و افزود: در آیه 24 نساء «...فَمَا اسْتَمْتَعْتُم بِهِ مِنهُْنَّ فََاتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً...»، تعبیر استمتاع را بیان کرده که مراد از آن ازدواج موقت است. ما در ازدواج دائم، رابطه عشقی و عاطفی و نیازهای جنسی را داریم ولی در ازدواج موقت، هدف صرفاً برطرف کردن غریزه جنسی است.
 
استاد فقه و اصول حوزه علمیه بیان کرد: شاهد دوم «فَاتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً» در آیه به معنای پرداخت مزد است؛ یعنی زن مقداری خودش را در اختیار مرد قرار می‌دهد و مزد آن را می‌گیرد، ولی وقتی در آیه 4 سوره نساء سخن از ازدواج دائم است، می‌بینیم که تعابیر فاخری به کار می‌رود و سخن از «وَآتُوا النِّسَاءَ صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً» است که از ریشه صدق است؛ یعنی ازدواج دائم بر عشق و دوستی استوار است.
 
نصیری اضافه کرد: بنده مفسری نیافتم که اصل این اشاره و ناظر بودن آیه به ازدواج موقت را منکر شود؛ البته برخی به جهالت می‌گویند که ما قبول داریم موقت است، ولی در سوره مومنون در آیه «... إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ...» ناسخ این موضوع است. سؤال این است که چه کسی گفته ازواج فقط دائمی است؛ ثانیاً سوره مومنون در مکه نازل شده، در صورتی که سوره نساء در مدینه و سوره مکی نمی‌تواند ناسخ سوره مدنی باشد.
 
بنیان گذار موسسه معارف وحی و خرد افزود: در روایات نقل شده که پیامبر در حجة‌الوداع فرمود که ای مردم من به شما اجازه ازدواج موقت دادم؛ عبدالله بن سلیمان نقل کرده است که حضرت امیر فرمود اگر ابن خطاب از من پیشی نمی‌گرفت و ازدواج موقت را تحریم نمی‌کرد، هرگز جز انسان شقی و پلیدباطن مرتکب زنا نمی‌شد. در این روایت تصریح شده که عمر آن را حرام کرده و همچنین موید آن است که اگر این حکم درست اجرا شود، بستر فحشاء را خواهد بست. این تعبیر عجیب است و اگر راه حلال باشد، کسی دنبال حرام نمی‌رود.
 
وی اضافه کرد: از عمر نقل شده که دو متعه در دوره پیامبر وجود داشت و من آن را ممنوع کرده و عقوبت هم می‌کنم؛ همچنین برخی روایات موید آن است که اصحاب در زمان پیامبر با مشتی خرما متعه می‌کردند و این روند در دوره ابوبکر هم وجود داشت. در روایت دیگر ابونضری می‌گوید ما این کار را انجام می‌دادیم تا اینکه عمر نهی کرد.
 
نصیری تصریح کرد: روایت جالبی از مسلم از عمران نقل شده است که در قرآن، آیه متعه حج آمده بود و آیه منسوخ هم نیامد و پیامبر هم آن را نهی نکرد، ولی یک‌نفر نظر شخصی خود را داد که همان اجتهاد در برابر نص است. در بخاری تصریح شده که این یک نفر همان عمر است.
 
بنیان گذار موسسه معارف وحی و خرد اظهار کرد: از گفت و شنود میان اصحاب بر می‌آید که وقتی عمر منع کرد، باعث اختلاف اصحاب شد. ابونضری گفته است که ما نزد جابر بن عبدالله بودیم و فردی آمد و گفت که ابن عباس و ابن زبیر در مورد متعه اختلاف کرده‌اند؛ جابر گفت ما در دوره پیامبر انجام می‌دادیم و فقط عمر نهی کرد.
 
وی افزود: جابر از کسانی است که محافظه‌کار نبوده و حقایق را می‌گفت. او نقل کرده که عمر گفت اگر کسی این کار را انجام دهد، من او را با سنگ تأدیب خواهم کرد؛ خب به چه دلیلی او حق دارد این کار را بکند؟ حتی نقل شده که در دوره عمر هم مدتی این مسئله وجود داشت.
 
نصیری بیان کرد: روایت دیگری نقل شده که اصحاب با پیامبر در جنگ بودند و همسرانشان هم با آنان نبودند و به پیامبر گفتند ما در چنین شرایطی چکار کنیم و پیامبر فرمودند بروید ازدواج موقت کنید.
 

شرایط خاص؛ بستر حکم متعه

استاد تفسیر حوزه علمیه با بیان اینکه بستر تشریع این حکم موارد خاص است، تصریح کرد: یعنی مردانی در میدان نبرد بوده و مدتی از همسرانشان دور هستند یا زنانی که مطلقه و بیوه هستند و نیاز جنسی دارند و به هر دلیل نمی‌توانند ازدواج دائم داشته باشند، می‌توانند با ازدواج موقت خود را ارضاء کنند.
 
وی افزود: در روایت دیگری از ابن عباس بیان شده که متعه رحمت از سوی خدا به امت محمد(ص) بود و اگر نهی نشده بود، این همه زنا و فحشا وجود نداشت که برگرفته از کلام امام علی(ع) است؛ روایت تکان‌دهنده دیگر از زراره در منابع شیعه بیان شده است که فردی که طرفدار عمر و اهل سنت بود، نزد امام باقر آمد و گفت نظر شما در مورد متعه چیست و امام صریحاً فرمود که قرآن و پیامبر آن را حلال کردند. او گفت شخصیتی چون شما اینطور می‌گوید، در حالی که عمر آن را حرام کرده بود؛ همین تعبیر کافی است که انسان خون بگرید که این فرد چنین با امام باقر مواجه شده است و نظر عمر را بر امام ترجیح می‌دهد.
 
نصیری تصریح کرد: این فرد که شأن عمر را فراتر از امام می‌دانست، لذا امام بحث مباهله را مطرح کردند که طبق متون دینی باب مباهله همواره باز است؛ در این هنگام آن فرد که جرئت مباهله نداشت، به امام گفت آیا راضی می‌شوی دختران و خواهران و وابستگان شما متعه شوند؛ امام از او روی برگرداند که نشانه حلم و بردباری و درس اخلاق ایشان به همه ما هست.
 
ادامه دارد...
انتهای پیام
captcha