روضه‌های خانگی و توسلات فردی فرهنگ‌سازی شود / پرهیز مسئولان از تصمیمات خلق‌الساعه
مدیر مؤسسه امام حسین(ع) و مناسک آئینی با تأکید بر اینکه ستاد مقابله با کرونا باید از تصمیمات خلق‌الساعه پرهیز کند، گفت: همه باید براساس فرمایش رهبری، دستورات این ستاد را رعایت و راه‌های دیگری را از جمله توسلات فردی و روضه‌های خانوادگی و عزاداری در فضای مجازی یا مکان‌های بزرگ جایگزین کنند.
حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی وافی، مدیر پژوهشکده امام حسین(ع) و مناسک آئینی، در گفت‌وگو با ایکنا، گفت: هر سال محرم به استناد آیه شریفه 32 حج «ذَلِكَ وَمَنْ يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ» گرامی داشته می‌شود و در حقیقت زمینه توسل به اهل بیت(ع) عصمت و طهارت و اظهار مودت به ایشان بر مبنای آیات قرآن به ویژه «قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى» (شوری/23) صورت می‌گیرد.
وی افزود: یکی از مصادیق تعظیم شعائر، برپایی مراسم عزاداری و ترویج فرهنگ شهادت و سیره امام حسین(ع) است که زمینه معرفت به مقام عصمت و شناخت آثار و انگیزه‌های قیام امام بوده و طبیعتاً در برپایی این مناسک نیازمند حرکت جمعی و اجتماع مؤمنان حول یک شعار عاشورایی هستیم.
ترویج روضه‌های خانگی
مدیر مؤسسه خانه خورشید تصریح کرد: امسال با توجه به شیوع کرونا از یکسو نگرانی‌های بحقی وجود دارد و از سوی دیگر هم دغدغه درست برگزاری مراسم و عدم تعطیلی آن مطرح است و از طرف سوم هم شبهات و سؤالاتی وجود دارد و برخی هم به آن دامن می‌زنند. به نظر می‌آید این پیشامد را باید به عنوان یک فرصت تلقی کنیم و چنین چیزی امکان‌پذیر است تا ضمن برگزاری مراسم، از دستورات بهداشتی تخطی نکنیم و بهانه هم به دست شبهه‌افکنان ندهیم.
وی درباره راهکارهای برگزاری مراسم محرم بیان کرد: باید به جای افزایش جمعیت برای یک هیئت، توسعه روضه‌های خانگی را در دستور کار قرار دهیم و توسل در جمع‌های محدود را مدنظر داشته باشیم و از جمع‌های متراکم و دسته‌های سینه‌زنی بپرهیزیم. البته در شیوه‌نامه‌های ستاد مقابله با کرونا هم بر این موارد تأکید شده است. عزاداری می‌تواند از رسم کوچکی مانند سلام دادن به امام حسین(ع) با عنوان زیارت از راه دور، که در کامل‌الزیارات و کتب روایی دیگر بیان شده، آغاز شود و تا خواندن اشعار مربوط به مناقب و مرثیه‌سرایی امام ادامه یابد. این اشعار می‌تواند در اختیار خانواده‌ها قرار بگیرد و در ایام محرم با آن مأنوس باشند تا شعار «هر خانه یک هیئت» یا «روضه‌های خانگی» تحقق یابد.
وافی با اشاره به اینکه راه دیگر، شکل‌‌گیری روضه‌های مجازی است، اضافه کرد: فضای مجازی زمینه مناسبی را ایجاد کرده تا هم مداحان و مرثیه‌سرایان و هم واعظان به صورت برخط به اجرای برنامه بپردازند و مردم هم به آسانی می‌توانند مخاطب این برنامه‌ها باشند. البته وزارت ارتباطات باید قبل از فرارسیدن محرم، زیرساخت لازم را ایجاد کند؛ از جمله اینکه هزینه اینترنت خانواده‌ها را کاهش دهد و سرعت آن را بالا ببرد و بسته‌های تشویقی را برای عزاداری در اختیار مردم قرار دهد.
وی بیان کرد: گاهی ما دنبال 100 تا 200 مستمع در فضای حقیقی هستیم، ولی فضای مجازی در سطح محدود آن 500 تا 600 بازدید و در سطح کلان، بازدیدهای چندده هزار نفری و چندصدهزار نفری دارد و نباید از این ظرفیت غافل شویم. تولید بسته‌های فرهنگی و توزیع آن در بین خانواده‌ها از دیگر راه‌های عزاداری است؛ منبر رسانه تأثیرگذاری است، ولی قالب‌های رسانه‌ای دیگر به خصوص توزیع کتب می‌تواند باعث معرفت و بصیرت‌افزایی برای مردم شود؛ برگزاری میزگردهایی با موضوعات مرتبط با محرم، هنرهای نمایشی، آئینی و... باید به مدد بیایند و با پخش آثار و تولیدات هنری در فضای مجازی زمینه توسل به ساحت امام حسین(ع) را فراهم کنند.
سخنان رهبری؛ فصل‌الخطاب اختلافات
مدیر پژوهشکده امام حسین(ع) و مناسک آئینی اضافه کرد: برگزاری مراسم در فضای باز مانند میدان‌ها، خیابان‌ها و حسینیه‌ها با جمعیت اندک یکی دیگر از روش‌های عزاداری است. در عرفه امسال این اقدام انجام شد و برخی هیئت‌ها ضمن برگزاری مراسم دعا، دستورات بهداشتی را مراعات کردند و در محرم هم باید مجالس باشکوه و در عین حال سالم را برگزار کنیم.
وافی درباره اینکه گاهی وعاظ و مداحان مطرح می‌کنند که کرونا یک بازی سیاسی است و نباید جدی تلقی شود، اظهار کرد: فصل‌الخطاب این مباحث فرمایش رهبر انقلاب است؛ همچنین به عنوان صاحب‌نظر و حاکم اسلامی هستند؛ سخنانی که ایشان در عیدقربان فرمودند به خوبی روشن و واضح بود؛ از طرفی تأکید می‌کنند که جامعه نباید تک‌صدایی و بدون نقد سازنده و سالم باشد، ولی از طرف دیگر بر قانون تأکید صریحی دارند.
تجربه تلخ ناهماهنگی‌ها
وی ادامه داد: ایشان به ستاد کرونا هم تأکید کردند که دغدغه‌های دینی مردم باید لحاظ شود و ستاد کرونا هم رویه واحدی در تمام کشور داشته باشد؛ متاسفانه گاهی تجربه‌های تلخی در ناهماهنگی‌ها داریم؛ مردم نمی‌گویند ستاد کرونا نباید تعیین‌کننده باشد بلکه همه علاقه‌مندان به مکتب امام حسین(ع)، حتی مسیحیان و کلیمیان، معتقدند که ستاد کرونا باید جدی و به موقع و با وحدت رویه تصمیماتی بگیرد و آنها را اعلام کند. در روز عرفه گاهی سه ساعت قبل از مراسم، تصمیمات جدیدی گرفته می‌شد یا در شب قدر که امکان برگزاری مراسم از قبل اعلام شده بود، ناگهان لغو شد و این تجربه‌های تلخ نباید برای محرم تکرار شود؛ لذا مدیریت ستاد کرونا باید دقیق باشد و این درخواست بحقی از سوی مردم است.
مدیر پژوهشکده امام حسین(ع) و مناسک دینی با اشاره به تشکیل جلساتی با حضور برخی وعاظ و مداحان، بیان کرد: افراد حاضر در این جلسات متفق‌القول بودند که باید آموزش‌هایی از قبل در بحث توسل فردی به مردم داده شود تا افراد یاد بگیرند که خود و خانواده‌شان به امام(ع) توسل کنند؛ امروز زمینه توسلات فردی و جمعی محدود و آموزش و فرهنگ‌سازی آن فراهم شده است. در دوره‌ای در پیش از انقلاب، اجازه روضه‌خوانی داده نمی‌شد، ولی مردم در فضای اختناق و در جمع‌های خانوادگی و حتی دو یا سه نفره عزاداری برپا می‌کردند. امروز هم باید زمینه توسلات فردی را فراهم کنیم؛ آیت‌الله گلپایگانی به همراه چند نفر از اعضای خانواده خودشان مقتل‌خوانی و روضه‌خوانی می‌کردند که فیلم آن هم موجود است. برای شام غریبان سیدالشهدا(ع) به همراه 5 نفر دیگر در خانه مرحوم سیف مجلس عزا گرفتیم و این تجارب و تاریخ شفاهی عزا باید برای مردم بیان شود تا فرابگیرند که در جمع چند نفره هم می‌توان روضه خواند و عزا گرفت.
انتهای پیام
