«کاسه جشن»؛ سنتی برای شب برات

نیمه شعبان از دیدگاه اهل سنت «شب برات» نامیده شده و دلیل این نامگذاری بنا به روایات این است که خداوند در این شب «برات آزادی از دوزخ» را به بندگان خود می‌بخشد. در ادب فارسی و متون کهن در مورد شب برات مطالب زیاد عنوان شده که از آن جمله ابوریحان بیرونی در کتاب «التفهیم» خود در این باره می‌فرماید: «و شب پانزدهم از ماه شعبان، بزرگوار است و او را «شب برات» خوانند و همی پندارم، این از قبیل آن است که هر که اندرو عبادت کند و نیکی به جای آورد، بیزاری یابد از دوزخ. رامپوری نیز در «غیاث اللغات» شب نیمه شعبان را «شب برات» دانسته و می‌نویسد: «شب برات شب پانزدهم شعبان است که در آن شب ملائکه به حکم الهی حساب عمر و تقسیم رزق می‌کنند». حافظ، شب برات را شب قدر دانسته و در غزل معروف خود، شب قدر و«شب برات» را هنرمندانه با هم آورده و می‌سراید:

چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی آن شب قدر که این تازه براتم دادند

در استان کردستان، در این شب، مردم در مساجد، تکایا و خانقاه‌ها و منازل، دعا و نماز مخصوص (به جماعت و غیر جماعت) می‌خوانند و عقیده بر این است که در شب برات، روزی بندگان از نو تقسیم خواهد شد و دعا برای افزایش روزی مستجاب است و هرکس آن شب سیر نخورد، در طول سال سیر نخواهد شد؛ از این رو همه خانواده‌ها، غذای مخصوص (پلو خورشت، کشمش پلو، رشته پلو و نظایر آن) تهیه می‌کنند و فقیران را نیز در تهیه آن یاری می‌دهند، و به این کار «کاسه جشن» می‌گویند.

ماموستا فایق رستمی، امام جمعه اهل سنت کردستان در گفت‌وگو با ایکنا از کردستان، اظهار کرد: از دیدگاه برخی مفسران قرآنی شب قدر در ماه رمضان و از دیدگاه برخی دیگر شب قدر همان شب برات است که جایگاه این شب را می‌رساند.

وی افزود: همه خیر و شر در شب برات تقسیم می‌شود و جامعه بشریت در این شب مبارک از خداوند خواسته‌هایشان را طلب می‌کنند.

ماموستا رستمی بیان کرد: پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: امام مهدی(عج) از رجال برجسته‌ای است که در نزد خداوند مکرم بوده به طوریکه حضرت عیسی(ع) پشت سر این امام نماز می‌خواند و این بیانگر جایگاه و فضیلت امام زمان است.

امام زمان عدل و داد را در جهان برپا می‌کند

وی با اشاره به اینکه اگر در جهان فقط یک روز به قیامت باقی بماند آن روز آنقدر طولانی خواهد شد تا امام زمان بیاید و عدل و داد را در دنیا برپا کند، اظهار کرد: زمانی که ناراحتی و جور به همه جهان روی کند عامل برپایی عدالت در جهان امام زمان خواهد بود.

امام جمعه سنندج افزود: در کتب اهل تسنن آمده است که امام زمان از اولاد حضرت فاطمه زهرا(س) است که به فرموده پیامبر اکرم(ص) انسانی بزرگ و بافضیلت نزد خداوند متعال است.

وی در پایان یادآورشد: در قرآن کریم بسیاری از ماه‌های سال دارای آثار و برکات فراوانی است که ماه رمضان و ماه شعبان از جمله این ماه‌های پرفضیلت هستند و اکنون که در ماه شعبان و شب برات قرار داریم باید از خداوند متعال طلب رحمت و مغفرت کنیم.

شب برات زمامی سرنوشت‌ساز برای مسلمانان است

کامل گلباغی، مسئول قرآن و عترت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کردستان نیز اظهار کرد: ماه مبارک شعبان به عنوان بستر و ظرفیت مناسبی برای ترویج آموزه‌های دینی، معنویات و فرهنگ امربه معروف و نهی از منکر است و شب نیمه شعبان و روز آن از جمله پر برکت‌ترین ایام بوده و روزه مستحبی در این ایام از جمله تأکیدات رسول‌الله(ص) است.

وی افزود: ماه مبارک شعبان یکی از ماه‌های پرفضیلت الهی بوده است که از دیدگاه اهل سنت شب برات یا نیمه شعبان یکی از شب‌های پربرکت این ماه مبارک بوده که در قرآن کریم از آن نامبرده شده است.

مسئول قرآن و عترت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کردستان بیان کرد: از دیدگاه اهل سنت شب نیمه شعبان برترین شب بعد از شب قدر است و مردم معتقدند که خداوند در این شب، نعمت‌های افزون خود را به بندگانش ارزانی می‌دارد.

وی با بیان اینکه شب برات یکی از پربرکت‌ترین شب‌ها و زمامی سرنوشت‌ساز برای مسلمانان است، ادامه داد: مردم در این شب با راز و نیاز با معبود ازلی، خود را برای ورود به ماه مبارک رمضان آماده می‌کنند و برای تعیین میزان رزق و روزی و مقدرات و اتفاق‌های سرنوشت‌ساز زندگی خود طلب رحمت و آمرزش می‌کنند.

گلباغی افزود: در روایات آمده است که در شب برات حضرت جبرئیل(ع) به پیامبر اکرم(ص) نزول می‌کند و می‌فرماید، ای پیامبر خدا سرت را بلند کن و به آسمان نگاه کن. پیامبر می‌فرماید، مگر امشب چه شبی است که جبرئیل می‌فرماید امشب شب برات و نیمه شعبان است که 300 در از درهای رحمت الهی در این شب باز می‌شود و هرکس که ساحر، کاهن، معتاد به مشروب نباشد و برای خدا شریک قائل نباشد، خدا در این شب او را عفو می‌کند. پیامبر اکرم(ص) فرمود، وقتی سرم را بلند کردم و به آسمان نگاه کردم فرشتگانی را دیدم که بر درهای رحمت الهی ایستاد بودند و یکی از آن‌ها می‌گفت خوشا به حال کسی که در حال رکوع است، یکی می‌گفت خوشا به سعادت کسی که در سجده بوده، خوشا به حال کسی که دعا می‌کند، سجده می‌کند، ذکر می‌کند، خوشابه حال کسی که از خدا درخواستی دارد و خوشا به حال کسی که طلب استغفار می‌کند. پیامبر فرمود از جبرئیل پرسیدم این درهای رحمت تاکی بر بندگان الهی باز است گفت از اول شب تا طلوع فجر و فرمود خدا در این شب بیشتر بندگانش را از آتش جهنم نجات می‌دهد.

خداوند متعال همواره تمام بندگانش را مورد رحمت و مغفرت خود قرار داده و همچنین برای توبه و استغفار بندگانش ایام مبارکی را تعیین کرده است و چه مبارک است باری بنده‌ای که در این ایام مقدس مورد مغفرت الهی قرار گیرد و پاک و مطهر به سوی معبود خود بازگردد.