بررسی سیره اخلاقی و تربیتی موسس مذهب جعفری

در تقویم اسلامی 25 شوال مصادف با شهادت موسس مذهب جعفری، ششمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت، امام جعفر صادق (ع) است. به‌همین مناسبت اکرم خزاعی، مدرس حوزه، یادداشتی را در اختیار خبرگزاری ایکنای بوشهر قرار داده است.

زمان امام صادق(علیه السلام)، زمان تزلزل حکومت بنی‌امیه و فزونی قدرت بنی‌عباس بود و این دو گروه مدتی درحال کشمکش و مبارزه با یکدیگر بودند. از زمان هشام‌بن‌عبدالملک، تبلیغات و مبارزات سیاسی عباسیان آغاز گردید و در سال 129 وارد مرحله مبارزه مسلحانه و عملیات نظامی گردید و سرانجام در سال 132 به پیروزی رسید. بنی‌امیه در این مدت گرفتار مشکلات سیاسی فراوانی بودند، لذا فرصت فشار و اختناق نسبت به شیعیان را نداشتند. عباسیان نیز چون از دستیابی به قدرت در پوشش شعار طرفداری از خاندان پیامبر و گرفتن انتقام خون آنان عمل می‌کردند، فشاری از طرف آنان مطرح نبود. از این‌رو این دوران، دوران آرامش و آزادی نسبی امام صادق(علیه السلام) و شیعیان بود و آن حضرت از این فرصت استفاده کرده و تلاش فرهنگی وسیعی را آغاز کرد. پیشوای ششم در چنین دورانی به فکر نجات افکار توده مسلمان از الحاد و بدبینی و کفر و نیز مانع انحراف اصول و معارف اسلامی از مسیر راستین بود و از توجیهات غلط و وارونه دستورات دین که به وسیله خلفای وقت صورت می‌گرفت جلوگیری می‌کرد. اینجا بود که امام صادق ( علیه السلام ) دشواری فراوان در پیش و مسئولیت عظیم بر دوش داشت.

امام صادق (علیه السلام) در ظلمت بحرا‌‌‌ن‌ها و آشوب‌ها دنیای شیعه را به فروغ تعالیم خویش روشنی بخشید و حقیقت اسلام را از آلایش انحرافات و گزند فریبکاران حفظ نمود. او آن قدر فقه و دانش اهل بیت را گسترش داد و زمینه ترویج احکام و بسط کلام شیعی را فراهم ساخت که مذهب شیعه به نام او به عنوان مذهب جعفری شهرت یافت. آن اندازه که دانشمندان و راویان از دانش امام بهره‌مند شده واز ایشان حدیث نقل کرده‌اند از هیچ یک از دیگر ائمه نقل نکرده‌اند.

امام صادق(ع) از اعاظم عباد و اکابر زهاد بود. از سه حال خارج نبود: یا روزه داشت، یا نماز می‌خواند و یا ذکر می‌گفت.

چون نیمه شب برای خواندن نماز شب برمی‌خاست با صدای بلند ذکر می‌گفت و دعا می‌خواند تا اهل خانه بشنوند و هرکس بخواهد برای عبادت برخیزد. هنگامی که ماموران حکومت برای دستگیری وی شبانه از دیوار منزلش وارد می‌شدند، او را در حال راز و نیاز با توانای بی‌همتا یافتند. آن گرامی ذکر رکوع وسجود را بسیار تکرار می‌کرد.

سیره‌ اخلاقی و تربیتی امام صادق(ع)

امام صادق(ع) از اعاظم عباد و اکابر زهاد بود. از سه حال خارج نبود: یا روزه داشت، یا نماز می‌خواند و یا ذکر می‌گفت.

چون نیمه شب برای خواندن نماز شب برمی‌خاست با صدای بلند ذکر می‌گفت و دعا می‌خواند تا اهل خانه بشنوند و هرکس بخواهد برای عبادت برخیزد. هنگامی که ماموران حکومت برای دستگیری وی شبانه از دیوار منزلش وارد می‌شدند، او را در حال راز و نیاز با توانای بی‌همتا یافتند. آن گرامی ذکر رکوع وسجود را بسیار تکرار می‌کرد.
اما افسوس و صد افسوس که ابو جعفر منصور او را زهر خورانید، زیرا با کینه‌ای که منصور از او داشت و بیمی که از روی آوردن مردم بدو در دل وی راه یافته بود، آسوده نمی‌نشست.