سختی‌ها و زیبایی‌های معلم بودن در پساکرونا + صوت
یکی از مشکلات معلمان در دوران پساکرونا، آموختن آداب کلاس رفتن به دانش آموزان است؛ کودکانی که دو سال در خانه و به راحت‌ترین شکل ممکن در کلاس‌های مجازی حضور پیدا می‌کردند، امسال با بازگشایی مدارس از ۱۴ فروردین‌ماه باید در کلاس‌های درس حاضر شده و نشستن بر روی نیمکت‌های سفت و سخت را تمرین می‌کردند.
به گزارش ایکنا، شاید در ابتدای روزهای شیوع کرونا در ایران کمتر کسی تصور می‌کرد که یک ویروس این‌گونه تمام ساختارهای دنیا را که بر اساس سال‌ها تجربه و استقامت به درست و یا غلط شکل‌گرفته بود تحت الشعاع خود قرار دهد. آموزش و پرورش یکی از همان ساختارهایی بود که در دو سال گذشته، تحت تأثیر ویروس کرونا قرار گرفت و غیرحضوری شدن آموزش‌ها مشکلاتی را برای کیفیت یادگیری ایجاد کرد.
نباید فراموش کرد که تداوم خانه‌نشینی و دوری از مدارس، آسیب‌های روانی، اجتماعی و آموزشی بر کودکان خواهد داشت که به سرعت و به راحتی برطرف نخواهد شد. قطع ارتباط دانش آموزان با مدرسه موجب پیامدهای سنگین اجتماعی، روانی، جسمانی و روحی شده است.
بر اساس تحقیقات، ثابت شده است که هیچ روشی همانند آموزش حضوری به ویژه در مقطع ابتدایی نیست؛ به دلیل اینکه روابط اجتماعی دانش‌آموز در مدرسه باعث تقویت مهارت‌های ارتباطی و منجر به دستیابی تجربه‌های واقعی زندگی در فضای مدرسه می‌شود. در این میان نباید نقش معلمان را در بهبود آموزش دانش آموزان نادیده گرفت. معلمانی که هموار کننده آینده دانش‌آموخته‌ها و تضمین کننده پیشرفت علمی، فرهنگی و اجتماعی یک جامعه هستند این روزها با مسائل و مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کنند.
یکی از مشکلات معلمان در دوران پساکرونا، آموختن آداب کلاس رفتن به دانش آموزان است. کودکانی که دو سال در خانه و به راحت‌ترین شکل ممکن در کلاس‌های مجازی حضور پیدا می‌کردند، امسال با بازگشایی مدارس از ۱۴ فروردین‌ماه باید در کلاس‌های درس حاضر شده و نشستن بر روی نیمکت‌های سفت و سخت را تمرین می‌کردند. از طرف دیگر انبوه سرفصل‌های درسی باقی مانده و تدریس آنان به دانش آموزان در این شرایط ذکر شده از دیگر مشکلات معلمانی بود که غیرتمندانه پای کار هستند تا آینده‌سازان کشور را به ثمر بنشانند.
در همین راستا ایکنا سراغ مونا رحیم حسینی یکی از معلمان نمونه کشوری رفت تا با او درباره مسائل و مشکلات معلمی در دوران پساکرونا به گفت‌وگو بپردازد. مونا رحیم حسینی، با داشتن بیش از ۷ سال سابقه کار توانسته است رتبه نخست معلم نمونه کشوری را به خود اختصاص دهد. وی در برگزاری کارگاه جامع درمان اختلال یادگیری، ساخت موشن گرافیک درسی با افترافکت، وبینار معلمان توانمند ۱۴۰۰، تجارب ناب از فستیوال نوشتن و خلاقیت اروپا، رازهای روش تدریس حرفه‌ای، کارگاه شیوه‌های نوین تدریس علوم دوره ابتدایی کارگاه ساخت عروسک‌های نمایشی، کارگاه آشنایی با تولید محتوای الکترونیک، وبینارهای سواد دیجیتال، طرح خوانا، ارزشیابی کیفی-توصیفی، آزمون‌های عملکردی و تکالیف مهارت محور، روش‌های نوین تدریس و رازهای فن بیان در تدریس فعالیت چشمگیری داشته است. در ادامه گفت‌وگوی ایکنا با مونا رحیم حسینی، معلم مقطع ابتدایی و مؤلف نشریه مخصوص دانش آموزان کلاس اول ابتدایی را می‌خوانید.
رحیم حسینی در ابتدای گفت‌وگو به نحوه برگزاری کلاس‌های درس در سال تحصیلی کنونی اشاره‌ای کرد و گفت: در سال تحصیلی که در آن قرار داریم کلاس‌ها بیشتر به صورت تلفیقی برگزار شد، یعنی هم مجازی و هم حضوری داشتیم و فقط به این صورت نبود که بعد از عید 1401 کلاس حضوری دانش آموزان بخواهد شروع شود. بچه‌های ما از قبل به کلاس درس آمده بودند و می‌دانستند چگونه در کلاس رفتار کنند البته از تخت و مبل نرم به کلاس آمدن به قبل از عید امسال برمی‌گردد.
این معلم مقطع ابتدایی افزود: بعد از عید نوروز جدای از آداب کلاس رفتن دانش آموزان با مشکلات خیلی متفاوت‌تری دست و پنجه نرم کردیم که یکی از آن مشکلات، مسائل ارتباطی دانش آموزان بود. همه معلمان می‌دانند که دانش آموزان امروزی اصولاً تک‌فرزند بوده و در محیط‌های کوچک و خلوت مشغول زندگی کردن هستند. حالا فکر کنید برای چنین دانش‌آموزانی ورود به کلاس درس 40 نفره‌ای که من آموزگار آن هستم، چقدر دشوار است.
مشکلات ارتباطی دانش آموزان در دوران پساکرونا
معلم نمونه استان البرز در سال 1400 در ادامه از مشکلات ارتباطی دانش آموزان سخن به میان آورد و گفت: برای دانش آموزان که در محیط‌های کوچک و خلوت حضور داشتند ورود به کلاس 40 نفره خیلی سخت بود. تعداد محدودی از دانش آموزانم نیز ترس از آمدن در جمع داشتند و این موضوعات مسئله‌ای بود که نمی‌توانستم نسبت به آن بی تفاوت باشم.
این کارشناس علوم تربیتی ادامه داد: چندین روز درگیر حل مسائل ارتباطی و اصلاح مشکلات اعتمادبه‌نفس پایین دانش آموزان برای سخن گفتن در جمع بودم که اگر کلاس‌های درس، حضوری نمی‌شد مسائل ارتباطی تقریباً به صورت کامل در میان بچه‌ها از بین می‌رفت و برای آن‌ها حل این مسئله به‌مراتب سخت‌تر از آداب کلاس رفتن و حضور طولانی مدت در مدارس می‌شد.
سرگروه سواد دیجیتال آموزش‌وپرورش ناحیه 2 کرج و شهرستان فردیس تصریح کرد: دانش‌آموزی داشتم که بیش از دو روز درگیر این بودم تا گریه نکند چون زمانی که وارد مدرسه و کلاس درس می‌شد و شلوغی جمعیت را مشاهده می‌کرد وحشت‌زده می‌شد و گریه‌اش بند نمی‌آمد و برای او سخت بود که با هم‌سن‌های خود روبرو شود چون تک‌فرزند و تک نوه بود. این موضوعات یکی از دغدغه‌هایی بود که نمی‌خواستم حل‌نشده باقی بماند تا بچه‌ها وارد پایه دوم شوند و تازه این مسئله در آن‌ها حل شود.
پژوهنده برتر استان البرز در سال 1398 در ادامه به بیان راهکار برای حل مشکلات ارتباطی دانش آموزان در دوران پساکرونا پرداخت و اظهار کرد: از روز اول تدریس در کنار آموزش دروس تمرکز خود را بر روی تقویت آداب و مهارت‌های اجتماعی دانش آموزان گذاشتم تا آن‌ها بتوانند دوست پیدا کنند و در جمع شرکت کنند و خیلی خوشحال هستم که کلاس‌ها حضوری شد و بچه‌ها در این جمع وارد شدند و الآن که دیگر چیزی به پایان سال باقی نمانده است می‌توانم عنوان کنم که خیلی مهارت اجتماعی در دانش آموزان تقویت شد و آن مسائلی که روز اول با آن دست و پنجه نرم کردند واقعاً دیگر در بچه‌ها وجود ندارد و خیلی خوب ارتباط برقرار می‌کنند حالشان در جمع خیلی خوب است البته در کنار مسائل بهداشتی که داریم خیلی ارتباط خوبی برقرار می‌کنند واقعاً راضی هستم و انگار به همه ما در فضای مدرسه خوش می‌گذرد.
مونا رحیم حسینی، در کنار آموزگار بودن؛ نویسنده قصه کودک و سراینده اشعار برای کودکان است. علاوه بر این یکی از فعالیت‌هایی که در کنار تدریس به آن می‌پردازد ساخت عروسک‌های نمایشی است که از این عروسک‌ها برای بهبود کیفیت آموزش استفاده می‌کند. در همین ارتباط وی می‌گوید: حضور عروسک‌های نمایشی در داخل کلاس به ارتباط اجتماعی دانش‌آموزانم کمک بیشتری کرد.
حضور عروسک‌های نمایشی در داخل کلاس به ارتباط اجتماعی دانش آموزان کمک بیشتری می‌کند
این معلم مقطع ابتدایی افزود: با عروسک‌هایی که ساختم نمایش‌های زیادی در کلاس درس اجرا کردم. برای مثال عروسکی به نام قلی دارم که یک دیوبچه هست و خیلی از مسائلی که بچه‌ها نباید در مدرسه انجام دهند را از طریق عروسک قلی به بچه‌ها آموزش دادم یا عروسک دختری به نام حنا درست کردم که از این عروسک برای نمایش حرف «ح» استفاده می‌کنم و یا عروسکی کوچکی به نام برنا درست کردم که بخش کردن در زبان فارسی را به دانش آموزان تعلیم می‌دهم و با استفاده از این عروسک‌ها دانش‌آموزانم پیشرفت درسی خیلی خوبی داشتند و از این بابت خدا را شاکر هستم.
روش‌های تدریس خلاقانه
این معلم نمونه کشوری در ادامه در مورد روش‌های تدریس خلاقانه سخن گفت و اظهار کرد: من دانشجوی دانشگاه فرهنگیان بودم و تحصیلات تکمیلی خود را در دانشگاه آزاد اسلامی به پایان رساندم. الحمدالله در این سال‌هایی که تحصیل می‌کردم با اساتیدی روبرو شدم که ایده‌های نو و روش‌های تدریس جدید بسیاری داشتند و همین امر باعث شد که این روش‌های جدید را در کلاس خودم پیاده‌سازی کنم.
رحیم حسینی بابیان این مطلب که بچه‌های امروزی پیشرفت‌های بسیار فراوانی دارند و نمی‌توان با روش‌های تدریس قدیمی، مطالب را به آن‌ها آموزش داد، افزود: اولین چیزی که به‌عنوان آموزگار وارد کلاسم کردم، بازی بود. بعد از عید که کلاس‌ها حضوری شد و زمان حضور دانش آموزان طولانی‌تر شده بود، بچه‌ها خسته می‌شدند، روش تدریسم را بر اساس بازی می‌چیدم که خدا رو شکر با استقبال دانش آموزان همراه بود.
باید در مورد استفاده از روش‌های تدریس قدیمی تجدید نظر شود
این معلم مقطع ابتدایی که نویسنده داستان و شعر کودک است در ادامه به ایکنا گفت: بعضی از دروس را با شعر و داستان به بچه‌ها تدریس کردم که همین باعث شد وقتی‌که به اتمام ساعت مدرسه نزدیک می‌شدیم و ساعت 12 می‌خواستیم کلاس را تعطیل کنیم بچه‌ها با ناراحتی از کلاس خارج می‌شدند که چرا زود باید کلاس تعطیل شود. شاید یکی از علت‌های انتخاب من به عنوان معلم نمونه کشوری، روش‌های تدریس بود. باید در مورد استفاده از روش‌های تدریس قدیمی تجدید نظر شود.
تأثیرگذاری تربیتی معلمان بر روی دانش آموزان
مؤلف نشریه مخصوص دانش آموزان کلاس اول ابتدایی در ادامه به اثرگذاری ویژه تربیتی معلمان بر روی دانش آموزان اشاره کرد و گفت: در پایه اول، دوم و سوم ابتدایی تأثیرگذاری معلمان مخصوصاً در مباحث دینی بر دانش آموزان بسیار فراوان است چون معلمان در سال تحصیلی تماماً الگوی دانش آموزان می‌شوند.
معلم نمونه استان البرز در سال 1400 افزود: به دلیل اینکه روش تدریس قصه‌گویی و داستان‌گویی را دوست دارم امسال با همکارانی آشنا شدم که فقط راجع به کتاب‌هایی که خیلی تأثیرگذار هستند و می‌توان از آن استفاده کرد تحقیق می‌کردند. در این میان با کتابی در رابطه با آداب و مهارت‌های زندگی از دیدگاه پیامبر اکرم(ص) که به زبان کودکانه نوشته‌شده بود آشنا شدم که از این کتاب برای تشریح مسائل قرآنی و دینی در کلاس درس خود استفاده کردم.
این کارشناس علوم تربیتی ادامه داد: خود را ملامت می‌کنم که ای‌کاش زودتر با کتاب آداب و مهارت‌های زندگی از دیدگاه پیامبر اکرم(ص) آشنا می‌شدم. ای‌کاش این کتاب را زودتر وارد کلاس درس خود می‌کردم چون مطلبی که دانش آموزان در قالب داستان و قصه یاد می‌گیرند خیلی اثربخش‌تر از مطلبی است که به صورت ساده به آن‌ها تدریس می‌کنم. یکی از رموز موفقیتی که توانستم در تربیت دینی و قرآنی بچه‌ها استفاده کنم همین کتاب‌ها و قصه‌هایی بود که امسال در وهله اول خودم با آن‌ها آشنا شدم و در مرحله بعد داخل کلاس‌هایم اجرا کردم.
روش‌های تدریس گذشته اثرگذار نیست
رحیم حسینی بابیان این مطلب که روش‌های تدریس گذشته دیگر اثرگذار نیست، افزود: تحول ساختاری در روش‌های تدریس از خود معلمان آغاز می‌شود. معلمان باید با روش‌های مختلف آشنا شوند و خودشان در ایجاد و ابداع روش‌های مختلف خلاقیت داشته باشند. نکته‌ای که برای من خیلی اهمیت دارد این است که روش‌های تدریسمان را برای خودمان نگه نداریم و سعی کنیم که با سایر معلمان به اشتراک بگذاریم تا تمامی معلمان بتوانند از تجارب یکدیگر برای بهتر شدن آموزش‌ها استفاده کنند.
تحول ساختاری در روش‌های تدریس از خود معلمان آغاز می‌شود
سرگروه سواد دیجیتال آموزش‌وپرورش ناحیه 2 کرج و شهرستان فردیس افزود: همه معلمان یک هدف مشترک دارند و آن هدف این است که دانش آموزان را به آن سرانجامی که باید برسانیم. خیلی خوب است که کارگاه‌هایی در سطح کشور برگزار کنند و در این کارگاه‌ها در مورد روش‌های مختلف هم‌افزایی شود تا هر معلم در کلاس‌های درس خود از این روش‌ها استفاده کند.
پژوهنده برتر استان البرز در سال 1398 در پاسخ به سؤال ایکنا مبنی بر اینکه آیا کتب درسی نیاز به تغییر دارد؟ گفت: در کتاب‌های جدید درسی قسمتی به نام اضافه شده است که دسترسی دانش‌آموزان به محتوای آموزشی مکمل را فراهم می‌کند و تعمیق یادگیری به‌ویژه در شیوه آموزش مجازی را رقم می‌زند. « QR کد» در ابتدای هر کتاب و هر فصل محتوای آموزشی مناسب با درس را در اختیار دانش‌آموز قرار می‌دهد؛ که این موضوع قدم بسیار مؤثر و مثبتی بوده است که ان شالله به صورت پیشرفته تر ادامه پیدا کند و نیاز است که این تجربه به شکل جدیدتر و پیشرفته تر اعمال شود.
تألیف و چاپ روزنامه کلاس اولی‌ها
مؤلف نشریه مخصوص دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی در پایان به یکی از نوآوری‌های آموزشی خود اشاره کرد و گفت: امسال برای اولین بار در ایران روزنامه کلاس اولی‌ها را چاپ کردم. درگذشته روزنامه‌ای که مختص دانش‌آموزان کلاس اول باشد، نداشتیم. در کتاب فارسی اول ابتدایی بخشی تحت عنوان نشانه‌های عربی داریم که یادگیری آن برای بچه‌ها خیلی سنگین است که امسال کاری که انجام دادم این بود که با کلمات داخل کتاب به صورت زنجیره‌وار داستان‌هایی نوشتم و در قالب خبر به صورت روزنامه کلاس اولی‌ها در اختیار دانش‌آموزان قراردادم.
رحیم حسینی افزود: هر بخشی از این روزنامه یک خبر دارد که بچه‌ها آن خبرها را می‌خوانند و در کنار آن کلماتی که باید در ذهنشان ثبت شود را یاد گرفته و دوره می‌کنند. این کاری بود که من انجام دادم و یک کار دیگر شروع کردم و حالا انشالله بتوانیم که با همکاران توانمند ادامه دهیم، نشریه مخصوص کلاس اولی‌ها است که یک نشریه فوق‌العاده دانش‌آموز محور است یعنی صفرتا صد نشریه با توجه به کتاب‌های درسی مخصوص دانش‌آموزان کلاس اول طراحی‌شده است که حالا انشالله این راه را بتوانیم ادامه دهیم و یک‌قدمی برای تمامی دانش‌آموزان کلاس اولی ایران برداریم.
گفت‌وگو از علیرضا اصغرزاده
انتهای پیام
چقدر خوب که معلمایی مثه شما داریم لطفا بگید این معلم کدوم مدرسه تدریس میکنه خانم حسینی جان دست مریزاد خدا شمارو حفظ کنه خانم رحیم حسینی از هر لحاظ عالی هستن که دخترهای ما دوست دارن معلم کلاس دومشون هم خانم رحیم حسینی باشد هر جا هستن سلامت و موفقیت های بیشترشون رو ببینیم دمتون گرم به یاد این روزهای معلم ها هم بودید با این آشفتگی‌ها و گرونی‌ها و تورم واقعا هنره که یک معلم انقدر خودش رو فدای کارش کنه آخ آخ دست رو دلمون نزارید که کلاس حضوری بعد ۲سال یعنی فاجعه. بچه ها اصلا یادشون رفته حرمت کلاس و معلم رو لطفا اسم کتابی که در زمینه پیامبر بود ودرمتن مصاحبه اومده بود را بفرمایین تا ماهم بتونیم استفاده کنیم میدونی که چقدررر دوست دارم مونا جوونم 
