افزایش نقش تأمین مالی اسلامی در کشورهای غیر مسلمان

به گزارش ایکنا به نقل از Salaam Gateway، تقاضا برای دریافت خدمات تأمین مالی اسلامی در بازار غیراسلامی از نظر تاریخی به عواملی مرتبط است که از مهمترین آنها می‌توان به سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات در اقتصادهای کشورهای شورای همکاری خلیج فارس(GCC) و افزایش ثروت در میان جمعیت‌های اقلیت مسلمان در کشورهای غیراسلامی اشاره کرد. حالا به نظر می‌رسد که نزدیکی اصول تأمین مالی اسلامی به معیارهای زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی(ESG) باعث شده که سرمایه‌گذاران مسئولیت‌پذیر اجتماعی به سوی آن گرایش پیدا کنند.

نظرسنجی اخیر بانک اسلامی می‌بانک (Maybank Islamic Berhad) مالزی، نشان داد که متخصصان تأمین مالی اسلامی معتقدند نرخ رشد فعلی 10 تا 15 درصد می‌تواند در کنار تمرکز فزاینده بر ESG و پایداری افزایش یابد. در واقع، 58 درصد از پاسخ‌دهندگان نظرسنجی معتقدند که نرخ رشد سالانه تأمین مالی اسلامی طی پنج سال آینده می‌تواند بالاتر از 15 درصد باشد.

بانکداران مالی اسلامی مستقر در بریتانیا اعلام کردند که این بخش رشد در بازار غیر اسلامی را بسیار جدی گرفته است.

مشتریان اصلی خدمات تأمین مالی اسلامی 

اندرو بال(Andrew Ball)، مدیر عامل بانک لندن و خاورمیانه(BLME) توضیح داد: ما دو دسته متمایز از مشتریان داریم: یکی سرمایه‌گذاران شورای همکاری خلیج فارس که بریتانیا را به عنوان پناهگاهی امن می‌بینند و در عین حال به دلایل اعتقادی تأمین مالی اسلامی را ترجیح می‌دهند. بخش دیگر، سایر افراد در بریتانیا و اروپا را شامل می‌شوند که خواهان حساب‌های سپرده شفاف بدون کارمزد یا هزینه‌های پنهان هستند.

او با اشاره به رابطه تنگاتنگ بین بازارهای ESG و شریعت اسلامی، گفت: ESG در دستور کار نظارتی خود بسیار گسترده است و ما تنها در ابتدای راه هستیم. مشتریان و تنظیم‌کننده‌های (قوانین) تأثیر را در نظر می‌گیرند و در تلاش برای تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر هستند.

بال این تصور را که بانکداری اسلامی لزوماً مستلزم کارمزدهای بالاتر است را رد کرد، اما اذعان داشت: تأمین مالی اسلامی، اسناد و مدارک کمی پیچیده‌تر از بانکداری متعارف دارد. BLME دارای یک شورای شرعی داخلی است که به طور منظم بر معاملات نظارت می‌کند و درگیر آن است. این بدان معناست که معاملات در کنار حسابرسی معمولی مشمول یک حسابرسی اضافی می‌شدند.

در دبی مونیر خان، رئیس منطقه خاورمیانه شرکت حقوقی Simmons & Simmons بریتانیایی، در این باره گفت: جای تعجب نیست که بریتانیا صنعت تأمین مالی اسلامی توسعه‌یافته‌تری نسبت به فرانسه و آلمان دارد، علی‌رغم اینکه هر دو این کشورها دارای جمعیت مسلمان بیشتری هستند.

بریتانیا، خانه اصلی بانک‌های مستقل و منطبق با شریعت

بریتانیا خانه اصلی بانک مستقل و منطبق با شریعت BLME است. بانک‌های بریتانیا از جمله HSBC Amana ،Lloyds Bank و Standard Chartered Bank نیز شعبه‌های اسلامی دارند.

خان خاطرنشان کرد: بریتانیا پیشرفته‌ترین بازار مالی اسلامی را در نیمکره غربی دارد و این تا حدی به دلیل سیستم مالیاتی پیشرفته آن است که زمینه را برای محصولات و خدمات مطابق با شریعت اسلامی فراهم می‌کند.

وی به اصلاحیه‌های مربوط به قانون مالی بریتانیا در سال 2005 اشاره کرد که تضمین می‌کند پرداخت‌هایی که از طریق خدمات تأمین مالی اسلامی انجام می‌شود، به‌گونه‌ای که گویی بهره هستند مشمول مالیات می‌شوند.

خان از اولین بانک ابوظبی در امارات متحده عربی (امارات متحده عربی) و مِی‌بانک مالزی به عنوان بانک‌های پیشرو در حوزه تأمین مالی اسلامی نام برد و گفت: در حالی که صنعت مالی اسلامی در بریتانیا در حال توسعه است، در برخی از کشورهای اکثریت مسلمان در خاورمیانه و آسیای جنوب شرقی این صنعت به نسبت نظام مالی بسیار بزرگتر است. بانک‌های اسلامی در منطقه (خاورمیانه و آسیای جنوب شرقی) طیف وسیع‌تری از محصولات و خدمات (از جمله خدمات آنلاین) را ارائه می‌کنند. این بانک‌ها با رقبای خود در نظام‌های متعارف بانکی رقابت سختی دارند و حتی سهم بازار را به خود اختصاص می‌دهند.

نخستین کیف پول رمزنگاری حلال در جهان

در همین حال، پیشرفت فین‌تک، از جمله فناوری بلاک چین، در حال گسترش دامنه نظام تأمین مالی اسلامی است. در فوریه، پلتفرم مالی غیرمتمرکز حلال، MRHB DeFi  که مقر آن در استرالیاست، کیف پول Sahal را راه‌اندازی کرد. این شرکت ادعا می‌کند Sahal  اولین کیف پول رمزنگاری اخلاقی و حلال در جهان است.

نقیب محمد، مدیر عامل MRHB DeFi نیز گفت: همه پروژه‌های دیگر در اکوسیستم کریپتو قادر به پوشش جوامع دینی نیستند، از جمله در شمال اروپا و کشورهای استقلال یافته از شوروی که بسیاری از 7000 کاربر ما در آن مستقر هستند.

وی افزود: با حلال بودن، MRHB به دروازه‌ای برای ورود 3 تریلیون دلار نقدینگی مالی اسلامی به اکوسیستم کریپتو تبدیل می‌شود.

نقشه راه اکوسیستم MRHB با انعکاس تغییر مالی اسلامی به سمت معرفی خود به عنوان یک اکوسیستم اخلاقی و واقعاً فراگیر، به جای تأکید بر جنبه‌های مرتبط با ایمان، شامل 10 محصول است که تنها دو مورد آن بازار مسلمان را هدف قرار داده است.

رکن کیالی (Rakaan Kayali)، مدیر عامل شرکت Practical Islamic Finance  مستقر در ایالات متحده، استدلال کرد که تأمین مالی اسلامی واقعی یک ابزار متمایز ارائه می‌دهد و به ایجاد احساس تقوا در مسلمانان محدود نمی‌شود.

 شرکت او بررسی‌هایی را درباره اهداف سرمایه‌گذاری از خودروساز آمریکایی تسلا تا تولیدکننده مواد شیمیایی آلمانی BASF برای رعایت مسائل شریعت اسلامی به اشتراک می‌گذارد و بر این اساس توصیه‌هایی به مشتریان خود می‌کند.

کیالی گفت: زمانی که غیرمسلمانان نیز از تأمین مالی اسلامی استفاده کنند، متوجه تفاوت آن خواهید شد.

ترجمه: محمدحسن گودرزی