چرا روند کرونا افزایشی شد + راهکار مواجهه

تعداد مبتلایان و جان باختگان کرونایی طی هفته‌‌های گذشته با روند کاهشی روبرو و باعث خوشحالی عموم شهروندان شد. اکثر شهرها آبی شدند، میزان سفر و دورهمی افزایش یافت و برخی گمان کردند در شرایط پایان شیوع کرونا به سر می‌بریم. اما طی روزهای اخیر چراغ قرمز کرونا در برخی شهرها روشن شد و آمار فوتی‌های کرونایی مجدداً دو رقمی شده است. 

حسین کرمان‌پور، رئیس اورژانس بیمارستان سینا در گفت‌وگو با ایکنا ضمن تشریح دلایل بروز شرایط جدید کرونا در ایران، راهکارهای مقابله با شرایط کنونی را تشریح کرد.

ایکنا ـ دلیل افزایش مبتلایان به کرونا در ایران چیست؟

ترکیبی از دلایل موجب افزایش ابتلا به کرونا در ایران شده است. اولین مسئله عدم رعایت پروتکل‌هاست. عموم مردم و حتی کادر درمان نسبت به رعایت پروتکل‌ها سست شده‌اند. مسئله دوم که بسیار مهم است و شاید کمتر به آن پرداخته می‌شود، تزریق دز یادآور واکسن کروناست.

ثابت شده است که واکسیناسیون نقش مهمی در مقابله با کرونا دارد. براساس مقالاتی که تاکنون منتشر شده، دو تا چهار هفته بعد از تزریق واکسن در بدن ایمنی ایجاد می‌شود و ایمنی ایجاد شده چهار تا پنج ماه در بدن باقی می‌ماند و بعد از حدود پنج ماه ایمنی ایجاد شده شروع به افت می‌کند و در ماه ششم به حداقل خود و حتی گاهی به صفر می‌رسد و عملاً واکسن اثربخشی خاصی ندارد؛ به همین دلیل توصیه می‌شود که واکسن یادآور زده شود تا ایمنی جدید ایجاد شود.

در دی و بهمن‌ماه 1400 میزان واکسیناسیون مطلوب بود اما اکنون دوره پنج ماهه اثربخشی کرونا از بین رفته و نه تنها در ایران بلکه در جهان شاهد افت و نزول سیستم ایمنی بدن مردم هستیم و عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی نیز در کنار این مسئله موجب افزایش تعداد مبتلایان شده است.

ایکنا ـ آیا سویه‌های جدید نیز در افزایش ابتلا نقش داشته‌اند؟

بله؛ بر اساس آنچه تاکنون رخ داده، هم قدرت فرار از سیستم ایمنی سویه‌های جدید بیشتر شده و هم میزان سرایت آنها افزایش یافته است. گاهی هم دیده می‌شود که سویه‌های جدید واکسن گریزی داشته‌اند.

ایکنا ـ آیا امکان مقابله با وقوع موج جدید ابتلا به کرونا وجود داشت؟

بله؛ اگر توصیه‌های بهداشتی جدی گرفته می‌شد، واکسیناسیون یادآور زودتر انجام می‌شد و آمادگی لازم برای مواجهه با این موج وجود داشت، می‌توانستیم جلوی این موج را بگیریم.

ایکنا ـ در مواجهه با موج جدید آیا واکسن‌ها نیز باید به روز شوند؟

براساس اطلاعاتی که تا این لحظه داریم اکثر واکسن‌های موجود امیدبخش هستند و توانسته‌اند در مقابل سویه‌های جدید واکنش نشان دهند؛ اما پاسخ به سؤال شما نیز مثبت است. یعنی باید تحقیق و توسعه واکسن‌ها ادامه پیدا کند و واکسن‌هایی تولید شود که به روز باشد و بتوانند واکسن گریزی ویروس‌ها را کاهش دهند. در دنیا این کار را می‌کنند، در ایران هم شرکت‌هایی که واکسن تولید می‌کنند در تلاش هستند که واکسن‌های به روزتر تولید کنند.

ایکنا ـ پس مردم باید منتظر واکسن‌های جدید باشند؟

قطعاً خیر. خوشبختانه واکسن‌های موجود توانسته جلوی ویروس قد علم کند ولی این امر دلیل بر اینکه ساکن بنشینیم و فکر کنیم که واکسن در برابر سویه‌های بعدی هم چنین نتایجی خواهد داشت، نیست. بنابراین همزمان که شرکت‌های تولید واکسن در حال تحقیق بر روی ارائه واکسن‌های جدید هستند حتماً باید واکسیناسیون از طریق واکسن‌های موجود انجام شود.

ایکنا ـ چه نوع واکسنی باید به عنوان دز یادآور تزریق شود؟

چون موضوع، بحث یادآوری است، یعنی ما به سیستم ایمنی بدن هشدار می‌دهیم که فعال شود، نیاز به تزریق واکسن خاصی که با واکسن‌های قبلی که تزریق شده هماهنگی داشته باشد، نیست. همینکه واکسن کرونا تزریق شود و سیستم ایمنی فعال شود کافی است. بنابراین هر فردی هر تعداد واکسن از هر نوعی تزریق کرده و پنج تا شش ماه از آخرین تزریق واکسن گذشته است منتظر این نباشد که نوع خاصی از واکسن را تزریق کند. همینکه واکسن کرونا تزریق کند کافی است. لازم نیست صبر کنیم تناسب یا تجانسی بین واکسن‌های تزریق شده وجود داشته باشد.

ایکنا ـ آیا کودکان در مواجهه با شرایط جدید باید واکسن یادآوری استفاده کنند؟

طبق پروتکلی که فعلاً در ایران وجود دارد افراد بالای پنج سال می‌توانند انواع واکسن را تزریق کنند. فرقی بین کودکان و بزرگسالان وجود ندارد؛ بعد از پنج ماه سیستم ایمنی بدن در مقابل ویروس کرونا سستی نشان می‌دهد و برای اینکه این سستی را از بین ببریم و سیستم ایمنی بدن را تقویت کنیم نیاز به تزریق واکسن یادآور داریم و با توجه به اینکه بازگشایی مدارس را پیش رو داریم باید وزارت بهداشت در زمینه واکسیناسیون کودکان نیز فکری بکند.

ایکنا ـ تا چه زمانی باید تکرار تزریق واکسن را داشته باشیم؟ آیا کرونا تمام می‌شود؟

دقیق نمی‌توان این مسئله را پیش‌بینی کرد؛ در علم موضوع پیش‌بینی چندان تأیید نمی‌شود. اما براساس رفتارشناسی که از ویروس کرونا از نوع آلفا داشته‌ایم، سویه‌ها در حال رقیق شدن است و مبارزه با این سویه‌ها نیز راحت‌تر شده است و ترس و واهمه‌ای که در موج‌های قبلی وجود داشت اکنون وجود ندارد و کنترل بیماری راحت‌تر است. مردم هم یاد گرفته‌اند چگونه با کرونا زندگی کنند و چه مسائلی را رعایت کنند.

چندین مقاله نیز در دنیا منتشر شده که براساس آنها تا سال 2024 این ویروس رفت و برگشت دارد اما به احتمال زیاد پس از آن، این ویروس مثل ویروس سرماخوردگی خواهد شد که در سال با یک یا دو واکسن می‌شود ویروس را کنترل کرد. اما اینکه ویروس از بین برود امکان ندارد و در طبیعت باقی خواهد ماند و فقط راه مبارزه آن در دست انسان است.

مراحل تولید دارو هم در حال طی شدن است که اگر دارو تولید شود، درمان مبتلایان امکان‌پذیر خواهد بود. بیشترین نگرانی از اپیدمی بیماری است یعنی اگر اپیدمی وجود نداشته باشد از بیمار شدن نیز ترسی وجود ندارد و سیستم ایمنی بدن هم پاسخگو است. بدترین نگرانی از اپیدمی‌ است و زمانی که تخت‌های بیمارستانی مملو از بیمار می‌شود وگرنه در غیر این شرایط می‌توان بیماران را درمان کرد.