ادبیات کودک و نوجوان دفاع مقدس به ابتدای راه هم نرسیده است!

به گزارش خبرنگار ایکنا، رمان نوجوان «هلوهای تپه بالایی»، 12 مرداد در نشستی با حضور یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، عباس بایرامی، رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس، خانواده روحانی شهید احمد جوکار و حمید هنرجو؛ نویسنده کتاب رونمایی شد.

در مراسم رونمایی از کتاب «هلوهای تپه بالایی» که با موضوع زندگی شهید احمد جوکار، طلبه روحانی اهل شهر ملایر، به قلم حمید هنرجو، توسط انتشارات صریر وابسته به بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس به‌تازگی به چاپ رسیده است، مجتبی ذوالنوری، همرزم شهید، رضا میربابا، مدیر انتشارات صریر و جمعی از نویسندگان و فعالان فرهنگی حضور داشتند.

«هلوهای تپه بالایی» روان و خوش‌‌خوان نوشته شده است

یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حضور خود در این نشست را صرفا برای تشکر از کسانی خواند که باعث تهیه و انتشار کتاب «هلوهای تپه بالایی» شدند و گفت: تعداد صفحات کتاب زیاد نیست و با نثر بسیار روان و خوش‌‌خوان نوشته شده، بنابراین می‌توان سریع آن را خواند. خود من در فاصله کوتاهی آن را خواندم و به‌نظرم اثر قابل توصیه‌ای برای نوجوانان است که این کتاب را بخوانند.

در این کتاب، جنگ مستقیم ترسیم نشده است

احمدوند بیان کرد: در کتاب «هلوهای تپه بالایی» فضای جنگ مستقیم ترسیم نشده، بلکه روایتی است از دغدغه‌مندی و علاقه‌مندی معلمی که می‌خواهد با همکاری دانش‌آموزان خود یک بازنمایی از عملیات والفجر یک داشته باشند که در لابه‌لای این ماجرا، گریزهایی هم به زندگی شهید جوکار زده می‌شود و در یک روایت روان و خواندنی، ماجراهای زندگی این شهید را بازگو می‌کند.

معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه باید به نویسنده خداقوت گفت، اضافه کرد: این کتاب نمونه تلاش و تجربه خوبی است که بتوانیم به آثار جنگ بدون اشاره مستقیم به صحنه نبرد بپردازیم.

ادبیات نوجوان در فقر تألیف به‌سر می‌برد

احمدوند با بیان اینکه ادبیات نوجوان در فقر تألیف به‌ سر می‌برد، تصریح کرد: نیاز بازار و علاقه‌مندی این گروه مخاطب به خواندن آثار بسیار بیشتر از تعداد آثاری است که در کشور تألیف می‌شوند. بخش قابل‌ توجهی از آنچه که تحت عنوان رمان و داستان نوجوان در بازار می‌شناسیم، کتاب‌های ترجمه است.

وی ادامه داد: البته مطلقا نمی‌خواهم بگویم کتاب‌های ترجمه بد هستند اما حتما نیاز به توجه بیشتری به تألیف داستان و رمان برای نوجوان وجود دارد. تعداد نویسندگان این حوزه زیاد نیست و باید کمک و تلاش کرد تا نویسندگان به نوشتن در این حوزه علاقه‌مند شوند و زمینه خوبی برای تولیدات بیشتر رمان و داستان نوجوان فراهم شود.

احمدوند با اشاره به تلاش‌هایی که اخیرا برای تألیف کتاب نوجوان صورت گرفته است، بیان کرد: این تلاش‌ها می‌تواند بخشی از نیازهای بازار نشر در این حوزه را جبران کند. امید است که تلاش بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، انتشارات صریر و دیگر ناشران بتواند این خلأ را جبران کند؛ ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید زمینه‌های لازم برای اینکه انتشار این آثار تقویت شود را پدید بیاوریم.

سرتیپ عباس بایرامی، رئیس سازمان ادبیات و تاریخ بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع‌ مقدس هم رونمایی کتاب «هلوهای تپه بالایی» برای مخاطب نوجوان را اتفاق مثبت و خوبی خواند و گفت: ما در طول سال کتاب‌های زیادی منتشر می‌کنیم، تنها در سال گذشته سازمان ادبیات و تاریخ توسط نمایندگان خود در همه استان‌ها و سازمان‌های وابسته به بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع‌ مقدس، 1706 عنوان کتاب رونمایی کردند اما برای شخص بنده هیچ کتابی لذت‌بخش‌تر از کتاب‌های کودک و نوجوان نیست زیرا ما هیچ‌کاری مهم‌تر از حوزه کودک و نوجوان نداریم و اگر پایه‌ها را محکم بگذاریم، بقیه مسیر را خودش ادامه می‌دهد.

در نشر کودک و نوجوان، در ابتدای راه هم نیستیم

بایرامی تصریح کرد: بدون تعارف باید بگویم که ما در حال حاضر در حوزه نشر کودک و نوجوان، در رابطه با دفاع مقدس و جبهه مقاومت، حتی در ابتدای راه هم نیستیم و در حوزه فنونی که امروز در دنیا در حوزه روانشناسی و جامعه‌شناسی کودک و ابزار و تکنولوژی نوینی که برای تولید کتاب با جاذبه‌های روز برای کودکان و نوجوانان بهره برده است، متأسفانه ورود خوبی نداشتیم و به این لحاظ هر کاری که از دست کتاب از دسته و گروه کتاب «هلوهای تپه بالایی» باشد، استقبال می‌کنیم و معتقدیم که این‌ها می‌توانند راهگشا باشند.

رئیس سازمان ادبیات و تاریخ بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع‌ مقدس با تأکید بر اینکه در حوزه فرهنگ دفاع مقدس محتاج برنامه‌هایی مانند تولید کتاب کودک و نوجوان هستیم، اضافه کرد: همان‌طور که صحبت‌های فرماندهان در دوران دفاع مقدس، ما را به تحرک و تلاش وامی‌داشت، امروز هم جامعه ما شدیدا محتاج همین است و کتاب‌های دفاع مقدس و زندگی‌نامه و خاطرات شهدا می‌تواند زندگی نوجوانان ما را به تحرک وادارد.

بایرامی ضمن بیان اینکه برخلاف اسطوره‌پروری برخی کشورها، ما واقعیت‌های زیاد و سوژه‌های خوبی برای پردازش داریم که اگر خوب ساخته و پرداخته شود، جوانان و نوجوانان ما استقبال شایانی از آن خواهند کرد.

وی با تأکید بر اینکه ویژگی‌هایی چون فداکاری، ایثار، گذشت شهدا و رزمندگان باید انتقال پیدا کند، افزود: یکی از بهترین راه‌های این انتقال همین تولید کتاب است که مقام معظم رهبری فرمودند «سرچشمه» است، زیرا چشمه همه حوزه‌های دیگر هنر از سرچشمه تولید کتاب می‌‌جوشد که باید به آن توجه ویژه داشته باشیم.

وی کشور ایران امروز را یک منطقه امن و آرام در جزیره پرتلاطم منطقه غرب آسیا توصیف کرد و گفت: این آرامش ارزان به دست نیامده و به دستان پرتوان رزمندگان و شهدایی چون احمد جوکار رقم خورده است. ما امروز به الگوهای الهام‌بخش برای نوجوانان و جوانان ایران احتیاج داریم؛ ما در این کشور قهرمان مثل حاج قاسم کم نداریم که کودکان و نوجوانان دهه 80 و 90 آن را درک کردند. اما قهرمانانی مانند صیاد شیرازی‌ها، همت‌ها و افرادی مانند شهید جوکارها هم کم نداریم که باید برای شناساندن آن‌ها به نسل امروز تلاش کنیم.

پرداختن به شهدا در کتاب‌ها؛ راهگشای بسیاری از مسائل امروز کشور

بایرامی در بخش دیگر صحبت‌های خود ضمن اشاره به سوژه‌های بسیار فراوان در کشور برای پردازش و تولید آثار برای مخاطب نسل امروز، عنوان کرد: پرداختن به این سوژه‌ها و تولید آثار متعدد از آنان می‌تواند راهگشای بسیاری از مسائل امروز کشور باشد.

حمید هنرجو، نویسنده کتاب «هلوهای تپه بالایی» هم در این نشست عنوان کرد: نویسنده همان واقعیتی که همه می‌بینند را از صافی اندیشه و خیال عبور می‌دهد، به آن رنگ واقعیت عینی می‌بخشد و به مخاطب عرضه می‌کند.

وی با بیان اینکه رمان، زندگی را بیان می‌کند اما نثر ساده و گزارشی فقط یک روایت محض است، افزود: در رمان «هلوهای تپه بالایی» سعی کردم واقعیت وجودی شهید احمد جوکار را در عالم واقع ببینم و در اندیشه و خیال با او رفیق راه باشم.

نوشتن برای نوجوانان بسیار سخت است

هنرجو با تأکید بر اینکه نوشتن برای نوجوانان بسیار سخت است، تصریح کرد: امروز نوجوان ما بیشتر از دیگر گروه‌های سنی در معرض پیام انواع رسانه‌ها، موضوعات و مسائل مبتلابه است که در مقابل او قرار دارد. امروز در شرایطی که توفانی از سم‌پاشی دشمن برای تحریف دفاع مقدس برقرار است و می‌خواهند القاء کنند رزمندگان و جوانان ما برای مطامعی و مسائلی به جبهه‌ها می‌رفتند، ما باید روشنگری کنیم که این حضور در میدان نبرد در جواب و لبیک به درخواست ولی امر زمان و احساس دین و دفاع از مردم بوده است.

این نویسنده با تأکید بر اینکه قهرمانان ملی ما با قهرمانان سایر کشورها تفاوت بسیاری دارند، عنوان کرد: معنویت و ازخودگذشتگی در شهدا و قهرمانان ملی ما بسیار بالا بوده است. من هم در کتاب «هلوهای تپه بالایی» سعی کردم جوانان و نوجوانان را با این ویژگی‌ها آشنا کنم. به آن‌ها بگویم اگر امروز در زندگی مشکل معیشتی و اقتصصادی دارم، این مشکل در همه دنیا هست و در زمان جنگ که شرایط به مراتب سخت‌تر بوده است، جوانی مانند شهید جوکار می‌توانسته به موضوعات مختلف در پشت جبهه بپردازد، با نمره بالایی در مدرسه عالی شهید مطهری قبول شود، اما همه این‌ها را رها می‌کند و به جبهه‌های جنگ و میدان دفاع از کشور ملحق می‌شود.

نویسنده باید حادثه‌پردازی کند

وی تأکید کرد: به اعتقاد من کتابی که برای قهرمان ملی تولید و منتشر می‌شود، اگر توسط یک نویسنده و هنرمند نوشته می‌شود، باید با یک متن ساده و خام تفاوت داشته باشد. کار نویسنده این نیست که فایل صوتی پیاده کند و همان را در 200 یا 300 صفحه به مخاطب عرضه کند؛ ما باید حادثه‌پردازی کنیم.

هنرجو ادامه داد: مقام معظم رهبری می‌فرمایند: «هیچ اندیشه‌ای ماندگار نمی‌شود مگر آنکه با هنر و ادبیات آمیخته شود»؛ بنابراین ما اگر این موضوع را باور داریم، باید سعی کنیم برای مخاطب علاقه‌مند به رمان و آثار ناب، آثار ارزشمند تولید کنیم. من دلم از انتشار خاطره‌های صرف و زندگی‌نامه‌نویسی‌هایی که بعضا مشکلات ویرایشی هم دارند، می‌گیرد خاطراتی که فقط اسم یک شهید بزرگوار را به یدک می‌کشند، لابه‌لای کتابخانه‌ها می‌مانند و خوانده نمی‌شوند.

وی گفت: نوجوان امروز کتاب شاید کتاب 200 یا 300 صفحه‌ای نخواند اما حوصله خواندن کتاب 70 الی 80 صفحه‌ای جذاب را دارد؛ بنابراین نویسنده باید سعی کند از آنچه که از تاریخ و گذشته‌های ما و دوران دفاع مقدس باقی‌ مانده، با زبانی جذاب برای او بنویسد. من در کتاب «هلوهای تپه بالایی» با اجازه از خانواده شهید جوکار سعی کردم، همین کار را کنم و برای جذابیت بیشتر خیال‌پردازی را در آن دخیل کنم.

شهید جوکار همیشه برای ادای تکلیف مهیا بود

حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی ذوالنوری، از همرزمان شهید جوکار در دفاع مقدس به بیان خاطراتی از شهید احمد جوکار پرداخت و گفت: این طلبه شهید در 22 سالگی در عملیات والفجر مقدماتی در منطقه فکه و در کانال معروف کمیل هدف تیربارچی دشمن قرار گرفت و به شهادت رسید.

همرزم شهید جوکار همچنین با بیان خاطرات آشنایی خود با شهید جوکار، گفت: سابقه آشنایی من با شهید جوکار به قبل از عملیات والفجر مقدماتی و زمانی بازمی‌گردد که قرار بود چند طلبه را با خود به جبهه ببرم. برای این کار به مدرسه رسالت قم رفتم و شهید جوکار اولین نفری بود که با او مواجه شدم و بدون تعلل درخواستم را قبول کرد. او فرد مهیایی بود و برای ادای تکلیف، فکر نمی‌کرد.

حجت‌الاسلام ذوالنوری در پایان گفت: امروز در مقابل هجمه‌های مجازی دشمن، نیاز به منش و انتقال ویژگی‌هایی افرادی مانند شهید جوکار به جامعه و به‌ویژه نسل نوجوان و جوان کشور داریم.

رونمایی از کتاب «هلوهای تپه بالایی» و اهدای لوح یادبود به خانواده شهید جوکار و برخی از عوامل تأثیرگذار در تهیه این کتاب از سوی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، پایان‌بخش این مراسم فرهنگی در سالن عاشوری خانه کتاب و ادبیات ایران بود.