احادیثی از امام صادق(ع)؛ رئیس مذهب جعفری

امام صادق علیه السلام، امام ششم شیعیان است. مدت امامت آن حضرت ۳۴ سال بوده است. امامت ایشان همزمان با سال‌های پایانی حکومت بنی‌امیه و سال‌های آغازین حکومت بنی‌عباس بود. و در این زمان به دلیل ضعف امویان در سال‌های پایانی حکومتشان و از آنجا که حکومت عباسی در ابتدای استقرار خود برای جلب نظر بیشتر، روش مدارا را در پیش گرفته بودند فرصتی فراهم شد تا امام صادق علیه‌السلام نهضت علمی و فرهنگی بزرگی را شروع نماید و پایه‌های علمی مکتب شیعه را محکم کند، تا جایی که از مذهب شیعه اثنی عشری یا دوازده امامی با عنوان«مذهب جعفری» و از آن حضرت با عنوان رئیس این مذهب یاد می‌شود.

امام صادق (علیه السلام) در سال ۱۴۸ هجرى به دستور منصور عباسی به شهادت رسید. مدفن مطهر آن حضرت در قبرستان بقیع قرار دارد. در ادامه سخنانی از این ایشان تقدیم می‌شود.

«الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : لا دِينَ لِمَن دانَ بولايةِ إمامٍ جائرٍ لَيسَ مِنَ اللّهِ،كسى كه خود را به ولايت (حاكميت) پيشواى ستمگر غير خدايى ملتزم كند ، دين ندارد».

«لا دِينَ لِمَن لا عَهدَ له، كسى كه پايبند عهد و پيمان نيست دين ندارد».

«كُلُّ مَن لم يُحِبَّ على الدِّينِ و لم يُبغِضْ على الدِّينِ فلا دينَ لَهُ، هر كه به خاطر دين ، حبّ و بغض نداشته باشد، دين ندارد».

« لَيسَ السَّخِيُّ المُبَذِّرَ الذي يُنفِقُ مالَهُ في غَيرِ حَقِّهِ ، و لكنَّهُ الذي يُؤَدِّي إلى اللّه ِ عزّ و جلّ ما فَرَضَ علَيهِ في مالِهِ مِنَ الزَّكاةِ و غَيرِها، انسان بخشنده، آن ولخرجى نيست كه اموال خود را نابه‌جا حيف و ميل كند بلكه بخشنده، كسى است كه زكات و ديگر حقوق مالى را كه خداوند عزّ و جلّ بر او واجب كرده است، بپردازد».

« لَمّا سُئلَ عن حَدِّ السَّخاءِ ـ: تُخرِجُ مِن مالِكَ الحَقَّ الذي أوجَبَهُ اللّه ُ علَيكَ ، فَتَضَعُهُ في مَوضِعِهِ، امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال از حد و مرز بخشندگى ـ فرمود : حقوقى را كه خداوند بر اموال تو واجب كرده است ، خارج كنى و آن را در جاى خودش قرار دهى».

« العَبدُ بَينَ ثلاثٍ : بَينَ بَلاءٍ و قَضاءٍ و نِعمَةٍ فعَلَيهِ للبلاءِ مِنَ اللّه ِ الصَّبرُ فَريضَةٌ ، و علَيهِ لِلقضاءِ مِنَ اللّه ِ التَّسليمُ فَريضَةٌ ، و علَيهِ لِلنِّعمَةِ مِنَ اللّه ِ الشُّكرُ فَريضَةٌ، بنده ميان سه چيز قرار گرفته است؛ ميان بلا و قضا و نعمت. در برابر بلاى خدا وظيفه صبر است ، در برابر قضاى خدا وظيفه تسليم است و در برابر نعمت خدا وظيفه شكر است».

« إنَّ المُتَكَبِّرينَ يُجعَلونَ في صُوَرِ الذَّرِّ يَتَوَطَّؤهُمُ النّاسُ حَتّى يَفرُغَ اللّه ُ مِنَ الحِسابِ، امام صادق عليه السلام : [روز قيامت] افراد متكبر به شكل مورچه در آورده مى‌شوند و مردم پيوسته آنها را لگدمال مى‌كنند، تا زمانى كه خدا از رسيدگى به حساب بندگان فارغ شود».

منبع: کتاب میزان الحکمه‌ نوشته المحمدی الری شهری، الشيخ محمد جلدهای 4، 5، 8