فعالیت‌های قرآنی همسو با مسائل جامعه باشد

محمدمحسن یقطین، پیشکسوت قرآنی فارس و استاد دانشگاه شیراز در گفت‌و‌گو با ایکنا از فارس، با اشاره به مهم‌ترین چالش‌های پیش‌رو در فعالیت‌های قرآنی دانشگاه‌ها در پاسخ به اینکه آیا صرفاً برگزاری مسابقات قرآن دانشجویی می‌تواند عاملی برای جذب جوانان به این عرصه باشد یا خیر، گفت: به‌طور کلی برگزاری مسابقات برای جذب جوانان به فعالیت‌های قرآن کافی نیست.

وی اظهار کرد: یک دانشجوی ۱۸ یا ۲۰ ساله، دوران نوجوانی و ابتدایی داشته است و باید به این دوران نگاه کرد که آیا در این مدت کار کرده است تا عادت‌پذیر شود یا خیر؛ یعنی در دوران نوجوانی و کودکی و قبل از ورود به دانشگاه، مقدمه و زیر بنایی از فعالیت‌های قرآنی داشته است یا خیر.

چالش اصلی دانشگاه‌ها

یقطین با بیان اینکه در حال حاضر چالش اصلی دانشگاه‌ها عدم امکانات مالی و مدیریتی و عدم تخصص کافی توسط مدیران است، اضافه کرد: طبیعتاً کسی که حتی اطلاعاتی از علوم ظاهری قرآن مثل روخوانی و روان‌خوانی قرآن و...‌ ندارد و به عبارتی خودش تلاوت قرآن را نمی‌داند، نمی‌تواند مدیر موفقی در این زمینه باشد. به‌طور مثال آیا کسی که به ورزش علاقه ندارد و نمی‌داند از کجا باید شروع و به کجا ختم کند، می‌تواند مدیر ورزشی خوب باشد؟ طبیعتا خیر؛ این حالت در مسائل قرآن نیز بروز می‌کند و مدیری که نمی‌داند جلسات قرآن و فعالیت‌های قرآنی چیست و از کجا باید شروع شود و به کجا برسد و هدفش چیست، نمی‌تواند مدیریت خوبی داشته باشد. لذا، مسئله داشتن مدیریت قرآنی در درجه اول باید مدنظر باشد.

وی با تصریح اینکه اگر امکانات مالی هم باشد ولی این مدیریت قوی وجود نداشته باشد باز هم به جایی نخواهیم رسید، بیان کرد: عکس این موضوع نیز صدق می‌کند مدیران موفق وجود دارند اما به دلیل امکانات مالی نمی‌توانند برنامه‌های خود را اجرا کنند. در حال حاضر نه تنها دانشگاه بلکه اکثر مراکز قرآنی دچار این ضعف هستند و مدیران موفق نیز متأسفانه به‌دلیل عدم امکانات مالی به حاشیه رانده شدند.

ضرورت اصلاح ساختار قرآنی آموزش و پرورش

این پیشکسوت قرآنی فارس گفت: باید برای اصلاح فعالیت‌های قرآنی دانشگاه‌ها، ساختار قرآنی آموزش و پرورش درست شود، از کسی که ۲۰ سال با یک سبک غلط آموزش دیده است، نمی‌توانیم توقع داشته باشیم که در یک دوره محدود دانشجویی اصلاح شود.

وی با تأکید بر همسو شدن فعالیت‌های قرآنی با دیگر مسائل جامعه اظهار کرد: فعالیت‌های قرآنی کاملاً باید همسو با دیگر مسائل جامعه باشد، چراکه از یکدیگر تفکیک‌ناپذیر هستند. به‌طور مثال وضعیت اقتصادی نامناسب طبیعتاً برای دانشجویان مهم است و دانشجو ترجیح می‌دهد به‌دنبال فعالیت‌های اقتصادی و انتفاعی باشد تا اینکه به دنبال فعالیت‌های قرآنی باشد اما اگر احساس کند که در کنار فراگیری فعالیت و علوم قرآنی، انتفاعی به‌دست می‌آورد طبیعتاً بیشتر جذب می‌شود؛ حتی یکی از راه‌های خرج زکات در مسائل شرعی، تحصیل علوم است که در این امر کمتر شاهد آن هستیم.

استاد دانشگاه شیراز ادامه داد: علاوه بر آن، مسئله عدم به‌کارگیری استادان مجرب و متخصص است که یا این استادان تخصص کافی را ندارند یا به دلایلی که ذکر شد تمایلی به فعالیت‌های تخصصی ندارند چون پشتیبانی مالی قوی را برای خود فراهم نمی‌بینند‌.

وی با بیان اینکه در حقیقت مسابقات یک ابزار است و این ابزار برای نشان دادن و نتیجه‌گیری‌ است که قبلاً کار کردیم، افزود: سه اصل آموزش، تمرین و مسابقه در موارد مختلف باید پشت سر هم باشد؛ یعنی باید آموزش داده و امکانات را فراهم کرده و تمریناتی را اجرا کرده باشیم و پس از آن مسابقه را برگزار ‌کنیم تا ببینیم چه نتیجه‌ای گرفتیم. وقتی کاری را انجام نداده‌ایم و امکانات را به‌وجود نیاوردیم در مسابقه نتیجه حاصل نمی‌شود یا اگر هم نتیجه‌ای به دست بیاید فقط به‌صورت آماری و نمایشی اتفاق می‌افتد؛ در صورتی که بعد از مسابقه باید انگیزه جدید ایجاد شود یا انگیزه مضاعف در متسابقین به‌وجود بیاید پس باید به‌دنبال مواردی باشیم که تولید انگیزه کند.

این پیشکسوت قرآنی فارس اضافه کرد: تولید انگیزه برای دانشجویان برای مرتفع شدن متسابقین است؛ به این معنا که بدانند یک منفعتی حتی جزئی برای آن‌ها دارد. مثلاً بگوییم یکی از شرایط اساتید آینده این است که در کنار اخذ مدرک تخصصیشان باید مثلاً سه دوره متوالی در مسابقات مقام داشته باشند البته در این مورد باید کارشناسی دقیق اتفاق بیفتد.

وی ادامه داد: در کنار این مطلب باید از جوایز چشمگیر استفاده کنیم که برای دانشجو ارزش داشته باشد اگر مثلاً بداند این فعالیت‌های قرآنی را که انجام می‌دهد بعد از آن، بورسیه‌های تحصیلی خاصی برای ادامه تحصیل به او می‌دهند طبیعتاً انگیزه بیشتری پیدا می‌کند. بنابراین، انگیزه ایجاد کردن برای مسابقه به نظر می‌رسد که بسیار مهم‌تر باشد و کسانی که مسابقه برگزار می‌کنند باید بدانند هدف این مسابقه چیست و بعد از مسابقات آن انگیزه‌ها وجود دارد یا خیر.