آشنایی با امامزادگان خراسان‌جنوبی

به گزارش ایکنا از خراسان‌جنوبی، در کنار جاذبه‌های گردشگری و مناطق بکر طبیعی، اماکن مذهبی زیادی نیز دارد که هر ساله گرداشگرانی را از نقاط مختلف کشور به خود جذب کرده است.

خراسان‌جنوبی به‌عنوان سومین استان وسیع کشور دارای امامزادگان تاریخی زیادی همچون امامزاده شاه سلیمان علی(ع)، مزار شهدای دره شیخان، بقعه امامزاده عبدالله(ع) و... است که دارای جاذبه‌های تاریخی، معماری و فرهنگی زیادی است.

آستان امامزادگان باقریه بیرجند

آستان امامزادگان باقریه(ع) یا مزار دره شیخان در شهر بیرجند واقع است، امامزادگان باقریه(ع) زیارتگاه و مدفن ۷۲ امامزاده است که در ورودی شهر بیرجند و نزدیک پایانه مسافربری واقع شده است.

نام دره شیخان برگرفته از دو کلمه، دره و شیخان است، دره فرورفتگی میانه دو دامنه کوه است که در آن آبراهه یا رودی جریان دارد و شیخ به معنی مرد بزرگ، دانشمند، مرشد و احتمالاً شیخان جمع شیخ و جمعی از بزرگان باشد.

به دلیل اینکه در این دره به گروهی شبیخوان زده شده به دره شبیخوان معروف شده که بعداً به دره شیخان استعمال شده است که در این دره تعدادی از شهدا به روایت ابوالمحامد رویخی و علی بن محمد یاسری مشهور به حسامی از احفاد امام محمدباقر(ع) در آنجا مدفون هستند.

این زیارتگاه سالهاست، همه روزه به‌ویژه عصر چهارشنبه‌ها پذیرای خیلی از زائران است، بنابراین طرح جامع این زیارتگاه به مساحت شش هزار متر مربع در حال اجراست. 

کتابخانه این زیارتگاه به بهره‌برداری رسیده و فضاهای انباری، دفتر هیئت امنا و منزل خادم و سرویس‌های بهداشتی احداث شده و ساختمان‌های دارالشفا، زائرسرا، حسینیه و مسجد در حال اجراست. همچنین توسعه فضای صحن و پارکینگ و فضای سبز از برنامه‌های طرح جامع این زیارتگاه است.

مزار شاه سلیمان علی

این زیارتگاه در جنوب غربی شهرستان بیرجند، در روستای جنگ‌آباد، از دهستان جلگه ماژان از توابع شهرستان خوسف واقع شده و راه ارتباطی آن از طریق جاده آسفالت خوسف ـ دولت آبادگیو قابل دسترسی است.

ساختمان بقعه، در دامنه کوهی واقع شده و پیرامون آن مزارع و انواع درختان وجود دارد که بنا از خشت و گل و سنگ ساخته شده و دارای ایوان در جانب جنوب و رواقی در پی آن است که دارای گنبدی عرقچینی کوتاه است که با ایجاد چهار فیلپوش در چهار زاویه اتاق پدید آمده است.

از امکانات رفاهی ـ خدماتی این آستان می‌توان به امکانات اولیه آب، برق و تلفن، وضوخانه، سرویس بهداشتی، انبار، آشپزخانه، آبدارخانه و فروشگاه برای رفاه حال زائران اشاره کرد.

شاه سلیمان، یکی از زیارتگاه‌های پررونق و پرطرفدار حومه شهرستان بیرجند است، گروهی سلیمان علی را از سادات باقریه و برخی او را از اولاد موسی بن جعفر(ع) و عده‌ای از صحابه امامزادگان می‌شمارند.

آستانه مبارکه بی‌بی زینب خاتون(س) در منطقه کاهی سربیشه

آستانه مبارکه بی‌بی زینب خاتون(س) مشهور به مزار کاهی در ۵۰ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان بیرجند در خراسان‌جنوبی و در شهر مود شهرستان سربیشه، در منطقه‌ای سرسبز و خوش آب و هوا واقع شده است.

براساس شواهد بر جای مانده بانو بی‌بی زینب خاتون(س)، دختر امام موسی کاظم(ع) است که در گذر از روستای کاهین، دار فانی را وداع گفته و بر سر تپه‌ای مدفون شد.

ضریح مطهر این بقعه متبرکه از طلا بوده و با طرح ضریح مطهر امام رضا(ع) در سال ۱۳۸۳ ساخته و نصب شده است.

از آنجایی که این آستانه مبارکه در ارتفاعات روستای کاهین قرار دارد، منطقه‌ای ییلاقی با زمستانی سرد و تابستانی بسیار مطبوع و خوش آب و هوا دارد و از فضای سبز بسیار زیبا و آبی شیرین و گوارا برخوردار است که این امر موجب جذب زائران و مسافران بسیاری از نقاط مختلف استان و کشور به این منطقه شده است، به‌گونه‌ای که سالانه حدود ۱۵۰ هزار زائر و مشتاق به زیارت خاندان اهل بیت(ع) برای زیارت به این مکان مشرف می‌شوند.

به خاطر وجود آب گوارا و مهمانسراهایی که در محوطه این مزار و در باغ‌های سر سبز این روستا وجود دارد، مردمی که به این منطقه می‌آیند، به‌طور موقت در این منطقه سکنی گزیده و به زیارت و سیاحت می‌پردازند.

جاده ارتباطی به آستانه مبارکه بی‌بی زینب خاتون (س) از مرکز شهر به روستای کاهین، آسفالته است.

آستان امامزادگان سلطان محمد و سلطان ابراهیم(ع)

آستان امامزادگان سلطان محمد و سلطان ابراهیم(ع) در شهرستان فردوس، مرکز شهر واقع شده است که شهر فردوس تا بیرجند مرکز خراسان‌جنوبی ۱۹۵ کیلومتر فاصله دارد.

بارگاه امامزادگان سلطان محمد و سلطان ابراهيم(ع) واقع در شهر باستانی تون و در فاصله اندکی از مسجد جامع و در جوار این بزرگراه باعث جذب مسافران زیادی می‌شود و بقاع این امامزادگان را به‌عنوان يكی از مهم‌ترين بقاع متبركه استان خراسان‌جنوبی تبدیل کرده است.

به لحاظ اهمیت تاریخی بنا در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده است و باستان‌شناسان میراث فرهنگی و گردشگری این بنا را مربوط به دوره تیموریان می‌دانند، موسیو آندره گدار معمار و باستان‌شناس فرانسوی که در سال ۱۳۰۵ شمسی از فردوس بازدید می‌کند آن را به دوره تیموریان نسبت می‌دهد.

آستان مبارک امامزاده حسین بن موسی الکاظم(ع)

آستان مبارک امامزاده حسین بن موسی الکاظم(ع) در شهر طبس واقع در استان خراسان‌جنوبی یکی از جاذبه‌های مذهبی این شهر است که زائران زیادی در مسیر رسیدن به بارگاه امام رضا(ع) از آن دیدن می‌کنند. حضرت حسین بن موسی الکاظم(ع) برادر گرامی حضرت امام رضا(ع) است. حسین بن موسی الکاظم(ع) از جمله امامزادگانی است که مورخان آن را از فرزندان بلافصل امام کاظم(ع) دانسته‌اند.

عاشقان ولایت و شیفتگان زیارت بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) که از استان‌های جنوبی کشورمان عازم این دیار مقدس می‌شوند، پس از عبور از صدها کیلومتر کویر به طبس می‌رسند و آستان مبارک این امامزاده در مسیر مسافران قرار دارد. با توجه به برخی از اسناد، زمان بنای اولیه مزار این امامزاده در قرن پنجم هجری بوده است.

مقبره امامزاده حسین بن موسی الکاظم(ع) در طبس از قدیم مورد توجه و استقبال مردم بوده، اما متأسفانه در زلزله ویرانگر طبس در سال ۱۳۵۷ این بنا به کلی ویران شد.

پس از آن، آستان قدس رضوی با مساعدت کامل، اقدام به بازسازی آن بقعه مبارکه و رواق‌های اطراف آن کرد و به سبکی بسیار عالی بنای کاملا مطلوب و درخورشان این امامزاده لازم‌التعظیم و برای رفاه حال زائران با به‌کارگیری طرح جامع احداث کرده است.

این امامزاده اکنون فضایی بسیار وسیع و بسیار زیبا دارد و اغلب مسافرانی که از جنوب شرق، جنوب و مرکز کشور قصد سفر به مشهد مقدس را دارند، حتما شبی را در جوار برادر امام رضا(ع) به صبح خواهند رساند.

فضای این امامزاده با درختان نخل به زیبایی تزئین شده و حوض‌ها و فواره‌ها فضایی بسیار زیبا ایجاد کرده است.

زائرسراهای این امامزاده نیز با تلفیق معماری سنتی و مدرن، فضایی دلپذیر برای زائران این آستان مقدس فراهم کرده است.

این امامزاده دارای امکاناتی از جمله چندین سوئیت و غرفه، آشپزخانه عمومی، سقاخانه، دفتر مخابراتی و ۳۶ هزار متر مربع فضای سبز، آب نما، سرویس بهداشتی مناسب، شهربازی و توقفگاه خودرو است.

امامزاده هوگند بشرویه

این امامزاده در فاصله حدود دوازده کیلومتری غرب بشرویه و در دامنه کوه مرکز زیارتی وجود دارد که به نام امامزاده محمد بن اصغر هوگند معروف و مشهور است. از سابقه و شخصیت مدفون در این محل هیچ اطلاع تاریخی در دست نیست و آنچه اهالی به آن اعتقاد دارند این است که اینجا محل دفن یکی از اولاد موسی بن جعفر(ع) است.

مرکز مزبور از قدیم‌الایام و در حال حاضر مأمن زوار و مؤمنانی است که به عشق اهل بیت(ع) از نقاط همجوار برای زیارت به آن روی می‌آورند و در حال حاضر یک مرکز زیارتی و سیاحتی است.