از سطحی‌نگری «زعفرانی» تا کیفیت مناسب «بیمار استاندارد»
گروه هنر: حجتالاسلام والمسلمین سیدعلی آتش‌زر گفت: سریال «بیمار استاندارد» در میان تولیدات نوروزی سیما بهترین کیفیت را داشت، اما مضامینی که در آن مد نظر قرار گرفته بود، دغدغه بخش کمی از مردم بود.
حجتالاسلام والمسلمین سیدعلی آتش‌زر، پژوهشگر صدا و سیما در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره کیفیت تولیدات سیما در نوروز 95 اینگونه توضیح داد: در نوروز امسال سه سریال روی آنتن سیما رفت. این آثار هر کدام به نحوی در پی این بودند که به شکلی متفاوت داستان خود را روایت کنند. خواسته‌ای که به عقیده من محقق نشد. در گام اول به سریال «قرعه» می‌پردازم که سعی داشت به نحوی جای سریال «پایتخت» را پر کند.
وی افزود: سریال «زعفرانی» هم همانند «قرعه» در پی آن بود که سبک زندگی ایرانی - اسلامی را تصویر کند. برای همین موضوعاتی در آن مطرح می‌شد که دغدغه تمام مردم بود، اما به عقیده من این کار هم نتوانست در رسیدن به خواسته مورد نظرش به موفقیت دست پیدا کند. این معضل نیز از آنجا نشئت گرفته که فیلمنامه و دکوپاژ این دو کار از کیفیت لازم بری بوده است.
این کارشناس رسانه گفت: در سریال «قرعه» محور مشکلات اقتصادی مردم بود. برای همین هم دغدغه‌های مالی بیش از همه مد نظر فیلمساز بود. در «زعفرانی» وضعیت متفاوت بود، یعنی روابط حاکم بر خانواده محور داستان قرار گرفته بود، حتی سعی شده بود برخی رفتارهای ناهنجار که متاسفانه این روزها در خانواده‌های ایرانی باب شده، نقد شود، اما به نظرم این خواسته به شکل مناسبی از کار در نیامده بود.
آسیب رایج در سریال‌های تلویزیون؛ ساده‌انگاری سخیف به بهانه دادن امید
وی به توضیح فوق اضافه کرد: نقد دیگر من این است که در این دو کار پایان‌بندی‌ها به شدت کلیشه‌ای است. این ضعف نیز به بهانه بها دادن به امید در دو کار مورد نظر لحاظ شده است، اما اینکه به بهانه دادن امید، ساده‌ترین راه را، برای رسیدن به خواست مورد نظر انتخاب کرد، نمود بارز سطحی‌نگری است که متاسفانه در این کار وجود داشت. در حقیقت این شکل تولید، نمونه آن آثاری است که تماشاگر از ابتدا می‌تواند پایان کار را حدس زند.
وی درباره سریال «بیمار استاندارد» هم اینگونه اظهار نظر کرد: درباره این سریال همانند دو کار قبل می‌توان اظهار نظر کرد، چون ساختاری که برای این کار انتخاب شده بود در میان سریال‌های تلویزیونی سابقه نداشته است. در «بیمار استاندارد» روایت‌های پاره پاره بود و ساختار کار هم شکلی پست‌مدرن داشت. این ویژگی نیز در جای خود شایسته است، چون باعث می‌شد مردم با اشکال جدید در کارهای تلویزیونی آشنا شوند، اما به لحاظ مفهومی این سریال به عقیده من کاربرد لازم را نداشت، چون آن چیزی که در سریال مطرح می‌شد دغدغه بخش بسیار اندکی از جامعه بود. همین مسئله باعث شد با وجود ساختار خوب، بسیاری از مردم با «بیمار استاندارد» ارتباط لازم را برقرار نکنند.
این کارشناس رسانه توصیه کرد: به جای اینکه تلویزیون تمرکز خود را به روی کمیت متمرکز کند باید به کیفیت توجه داشته باشد. پس اگر بتوان به جای چند سریال یک کار خوب تولید کرد که آن سبک زندگی ایرانی اسلامی به شکلی مطلوب مد نظر قرار گرفته باشد به نظرم نتیجه دریافتی بسیار مطلوب‌تر خواهد بود.
«دورهمی» کاری تکراری از مهران مدیری
وی درباره کار جدید مهران مدیری هم اینگونه اظهار نظر کرد: به لحاظ ساختار من «دورهمی» را کاری خوب و نو دیدم که در آن موضوعات به شکل مناسبی مد نظر قرار گرفته بود، همچنین شکل اجرای برنامه به نوعی است که تماشاگر در هر مقطعی که بیننده کار باشد می‌تواند با مجموعه ارتباط برقرار کند. این مهم نیز جزء امتیازات «دورهمی» است، البته نقدی هم به کار وارد می‌کنم. آن هم این است که تا حدودی از برنامه‌ای خارجی در این کار، الگوبرداری شده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: برنامه سه ستاره هم از جمله کارهای پرمخاطب سیما در این ایام بود که من مضمون آن را نپسندیدم، چون آنچه را که مورد توجه قرار می‌داد با فرهنگ ستاره‌سازی همخوان بود. رویکردی که معمولا در غرب رایج است و بیشتر بحث‌های ژورنالیستی زردمحور و پایه است. این معضل متاسفانه تا حدودی در سری جدید «خندوانه» روی داده است و باعث شده یک کار خوب از افت محسوس کیفی آسیب ببیند.
این منتقد در انتها درباره برنامه «شب کوک» هم اینگونه توضیح داد: متاسفم که می‌بینیم خلاقیت برنامه‌سازان تلویزیون تا به آنجا کاهش پیدا کرده که ما از برنامه‌های سخیف ماهواره الگوبرداری می‌کنیم. این رفتار نشان می‌دهد که ما به نوعی خود را در موضع ضعف قرار داده‌ایم، در غیر این صورت می‌شد با خلاقیت شکلی تازه به این برنامه آکادمی داد. در این برنامه شکل روابط بین شرکت کننده‌ها و مجری و همین طور هیئت داوران به هیچ وجه از نگاه من آن چیزی نبوده که در اخلاق اسلامی به آن توصیه شده است.
