آل احمد نماد رویارویی بزرگ تاریخی ایران عزیز است

به گزارش خبرنگار ایکنا، آئین اختتامیه «پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد» شامگاه شنبه، 24 دی‌ با حضور محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد، علی رمضانی، مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و جمعی از اصحاب فرهنگ و ادب برگزار و  ضمن معرفی برگزیدگان، از ایشان تقدیر شد.

پاسداشت مبارزه با جریان فکری مهاجم

محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم ضمن قدردانی از دست‌اندرکاران برگزاری جایزه جلال آل‌احمد و برپایی مراسم اختتامیه آن، عنوان کرد: اینکه دبیر علمی این جایزه یک بانوی مسلمان ایرانی است، مایه افتخار است.

وزیر فرهنگ  ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه در سال اول پیروزی انقلاب اسلامی و در کتاب‌های سال 58، یازده نویسنده داشتیم، اضافه کرد: در سال 1400 ین عدد به 28 هزار نفر رسیده و این  معجزه انقلاب اسلامی است.

اسماعیلی همچنین حضور تعداد زیادی از بانوان سرافراز ایرانی در جمع منتخبین، داوران و برگزارکنندگان جایزه جلال آل‌احمد را مایه خوشبختی بسیار خواند و افزود: خدا را شاکریم که با اقدامات بسیار خوبی که اتفاق افتاد، امرز اینگونه مجالس را تجربه می‌کنیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه وارد فصل جشنواره‌های بزرگ فرهنگی در نظام جمهوری اسلامی و روزهای به یادماندنی برای اهالی فرهنگ، هنر و ادب شده‌ایم، ابراز امیدواری که این جشنواره که با نام کتاب است، شروع خوبی برای ادامه این روند با جشنواره‌های فجر و نمادی از اوج فرهیختگی و نخبگی جوانان ایرانی باشد.

 اسماعیلی در ادامه ضمن اشاره به نقش مهم جلال آل‌احمد در دهه 40، گفت: امروز در شصتمین سالگرد انتشار کتاب «غربزدگی» جلال آل‌احمد هستیم که نشان‌دهنده یک رویارویی بزرگ تاریخی ما است. جلال یک مسأله مهم را برای ما روایت کرده و از این حیث جای تقدیر ویژه دارد.

وی تصریح کرد: جلال برای ما یک نماد تمدنی دارد. در واقع جلال روایت‌گر تمدن ایرانی-اسلامی در برابر هجمه‌ای است که با ورود مدرنتیته و تمدن غربی اتفاق افتاده است. اینکه ما در دوره انقلاب اسلامی از میان نویسندگان بسیاری که فعال و نام‌آشنا بودند، جلال را در حوزه نویسندگی به‌عنوان نماد مطرح می‌کنیم، صرفا تجلیل از شخص جلال نیست، بلکه پاسداشت یک مبارزه طولانی با جریان فکری مهاجم است.

اسماعیلی دامه داد: جلال از پاسداران صیانت از مرزهای هویت اسلامی ایرانی ما بوده و روزگاری این پرچم را بلندکرده که این تفکر در غربت بوده و به سختی می‌توان افرادی بسان جلال را پیدا کرد که با شجاعت وارد صحنه شد و این افتخار را آفرید. ما هم باید تلاش کنیم این جایزه که به نام جلال است، با همان رویکرد و هدفی که جلال دنبال کرده، با قوت راه خودش را ادامه دهد   و هر سال با رونق بیشتر برگزار شود.

نیاز به تحول در شیوه برگزاری

یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ضمن تشکر از تمامی عواملی که برپایی و برگزاری پانزدهمین جایزه ادبی جلال آل‌احمد را تدارک دیدند، عنوان کرد: برگزاری هم‌زمان شانزدهمین دوره آموزشی آل جلال با این دوره از جشنواره اتفاق خوبی بود و امید است خروجی این دوره‌ها هم آیندگان ادبیات این کشور باشندو آثار خوب ادبی منتشر کنند.

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه قطعا ادبیات کنونی قابل مقایسه با ادبیات پیش از انقلاب نیست، گفت: در گفت‌وگویی که با استاد حدادعادل داشتیم، عنوان کردند  ما که دوران قبل و بعد از انقلاب را درک کردیم، می‌توانیم بین آنچه که قبل از انقلاب بود و آنچه الان هست، شهادت دهیم.

احمدوند با تاکید بر اینکه ادبیات شاخصه نشاط و پویا بودن یک جامعه است، تصریح کرد: وقتی در طول یک سال ۱۹۰۰ رمان و داستان بلند در این کشور تولید می‌شود، این جامعه یک جامعه بانشاط، خلاق و آفریننده است. امیدوارم سال به سال به غنای ادبی این نویسندگان ارجمند اضافه شود.

معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن بیان اینکه احتیاج به تحولی در شیوه برگزاری جایزه ادبی جلال داریم، عنوان کرد: این نیاز کاملا محسوس است و بعد از برگزاری این دوره، سراع این تحول خواهیم رفت. ایده‌ها و پیشنهادهایی واصل شده و طرح‌هایی نز تدوین شده تا در دوره آینده جایزه متفاوتی داشته باشیم. از همین‌جا از همه کسانی که دغدغه دارند دعوت می‌کنم پیشنهادات تکمیلی و ایده‌های خود برای تحول این جایزه ارائه کنند.

«غربزدگی» جلال به ما مصونیت بخشید

غلامعلی حداد‌عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم در این مراسم در سخنانی ضمن گرامی‌داشت یا جلال آل‌احمد، گفت: هرچه در معرفی و بزرداشت جلال بکوشیم، جا دارد. اهمیت جلال را باید از نسل ما پرسید. زمانی که «غربزدگی»  در سال 1341 منتشر شد، من در آستانه ورود به دانشگاه بودم و این کتاب در برابر فضایی که در انتظارمان بود ما را مصونیت بخشید به ما جهت داد، لذا اعتراف می‌کنم جلال یکی از افرادی است که قطعا در جهت‌بخشیدن به زندگی من موثر بود و خوشحالم که امروز نماد نویسندگی در دوران پس از انقلاب شده است.

حداد‌عادل با اشاره به رشد آثار ادبی در دوره انقلاب اسلامی گفت: نمی‌توانم خوشحالی خود را از پدیدآمدن این همه کتاب خواندنی ادبی در فضای دینی و  انقلابی و ایرانی پنهان کنم؛ در حالی که 50 یا60 سال پیش ما دربه‌در دنبال کتاب داستانی بودیم که بخوانیم و معرفی کنیم، اما پیدا نمی‌کردیم.

وی با اشاره به اینکه در عالم دینی، ادبیات به سبک امروز یک سبک جدید است، تاکید کرد: این به برکت انقلاب است که این همه مرد و زن نویسنده خوش‌قلم با فکر مستقل، فرهنگ خود را بیان می‌کنند. این یک پدیده ارزشمند نوظهور است که باید قدر این نهال برومند را دانست و آن را تقویت کرد تا به یک درخت تناور سایه‌افکن و پرثمر مبدل شود.

لزوم بازخوانی «غربزدگی»

علی رمضانی، مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران هم ضمن اشاره به روند داوری آثار پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد، عنوان کرد: امسال حدود 2هزار و 700 اثر به دبیرخانه رسید و در یک دوره فشرده تقریبا 4 ماهه در 4 گروه اصلی نقد ادبی، داستان کوتاه، رمان و مستندنگاری بررسی شدند که خوشبختانه رشد کمی و کیفی آثار را شاهد بودیم.

رمضانی همچنین به برپایی دوره آموزشی آل‌جلال اشاره کرد و افزود: امسال180 دانش‌پذیر از 31  استان کشور در این دوره‌ها شرکت کردند و از دانش و تجربه 13 استاد ادبیات و مدرس داستان‌نویسی استفاده کردند.

وی در ادامه ضمن اشاره به بخش‌های جنبی پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد گفت: غیر از چهار بخش اصلی، دو بخش ویژه شامل آثار مرتبط با سردار شهید سلیمانی و مدافعان سلامت و کرونا در بازه زمانی سه ساله اخیر ارزیابی شدند. همچنین امسال برای دومین دوره به بخش ویرایش نیز جایزه اختصاص یافته است.

مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران همچنین عنوان کرد: از مجموع 858 ناشری که آثارشان در این دوره از جایزه ادبی جلال مورد ارزیابی قرار گرفت، آثار 14 ناشر در جمع 20 نامزد نهایی این جایزه قرار گرفتند. چهار نویسنده خانم به بخش نهایی داوری رسیدند و از میان ناشران غیر تهرانی 4 ناشر از سه استان قم، خراسان رضوی و کرمان به بخش نهایی راه یافتند.

رمضانی در پایان ضمن اشاره به جایگاه رفیع جلال آل احمد،گفت: در سال 1341 که جلال آل‌احمد اثر «غربزدگی» را منتشر کرد، قطب‌های فکری مهم دنیا از جمله آمریکا، مسکو و شوروی سابق، بیت‌المقدس، مکه و نجف، یعنی اقطاب مهم فکری دنیا را دیده بود و بعد غربزدگی را نوشته بود. اینکه فردی در مجموعه دنیا بگردد و بعد منظری را به این ایجاد کند، نشان می‌دهد بازخوانی اثر او برای فضای فکری و ادبی امروز ما بسیار لازم است.   

وجیهه سامانی، دبیر علمی پانزدهمین جایزه ادبی جلال آل‌احمد از دیگر سخنرانان این مراسم هم بیانیه اعضای هیئت علمی این دوره از جشنواره را قرائت کرد.

اسامی برگزیدگان و شایستگان تقدیر بخش‌های مختلف اصلی و جانبی این دوره از جایزه جلال هم در فاصل مختلف این مراسم اعلام و تقدیر شدند.

همچنین پدر شهید آرمان علی‌وردی از شهدای وقایع اخیر کشور که جزو مهمانان ویژه آئین پایانی پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل‌احمد بود، توسط وزیر فرهگ و ارشاد اسلامی تقدیر و تجلیل شد.

گزارش از مطهره میرشکاری