نزاع و کشمکش باعث از بین رفتن هیبت مسلمانان می‌شود

ماموستا عبدالسلام امامی؛ امام جمعه مهاباد، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، به بیان نکاتی درباره جایگاه وحدت در دین اسلام و قرآن کریم پرداخت و ضمن تبریک فرا رسیدن هفته وحدت گفت: وحدت یکی از مقولات مهم قرآنی و همچنین از مسائل مهم سیاسی جهان اسلام است. وحدت را می‌توانیم در سه مقوله دسته‌بندی کنیم که یکی وحدت بشری است. خدای متعال در آیات متعددی در قرآن کریم اشاره می‌کند که ما بشریت را از یک پدر و مادر آفریدیم و عامل و ملاک برتری را تقوا و رعایت حقوق دیگران و همچنین دگرپذیری و رواداری می‌داند. خدای متعال در همین راستا فرموده است: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ؛ ای مردم، ما همه شما را نخست از مرد و زنی آفریدیم و آن گاه شعبه‌های بسیار و فرق مختلف گردانیدیم تا یکدیگر را بشناسید، همانا بزرگوار و با افتخارترین شما نزد خدا با تقواترین شمایند، همانا خدا کاملا دانا و آگاه است» (حجرات/ 13)

وی افزود: خدای متعال در جای دیگری می‌فرماید: «الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَجَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا لِيَسْكُنَ إِلَيْهَا ۖ فَلَمَّا تَغَشَّاهَا حَمَلَتْ حَمْلًا خَفِيفًا فَمَرَّتْ بِهِ ۖ فَلَمَّا أَثْقَلَتْ دَعَوَا اللَّهَ رَبَّهُمَا لَئِنْ آتَيْتَنَا صَالِحًا لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ؛ اوست خدایی که همه شما را از یک تن بیافرید و از (نوع) او نیز جفتش را مقرر داشت تا به او انس و آرام گیرد و چون با او خلوت کرد باری سبک برداشت، پس با آن بار حمل چندی بزیست تا سنگین شد، آن‌گاه هر دو خدا و پروردگار خود را خواندند که اگر به ما فرزندی صالح (و تندرست) عطا کردی البته از شکرگزاران خواهیم بود.» (اعراف/ 189) همچنین فرموده است: «وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسَاءَلُونَ بِهِ وَالْأَرْحَامَ؛ و بترسید از آن خدایی که به نام او از یکدیگر مسئلت و درخواست می‌کنید و درباره ارحام کوتاهی نکنید» (نساء/1) کلمه «ارحام»، کلمه‌ای عام است و شامل ارتباطات جامعه بشری از راهِ رحیم است. همچنین خدای متعال در موارد متعددی به آدمیان گوشزد می‌کند که شما از یک پدر و مادر آفریده شدید بنابراین خواهران و برادران یکدیگر هستید و امروزه بررسی دی ان ای قومیت‌های مختلف نشان می‌دهد که ما به یک اصل و پدر و مادر بازمی‌گردیم.

 

عبدالسلام امامی تصریح کرد: نکته جالب درباره این اخوت و وحدت عام بشری که خداوند مطرح می‌کند این است که خداوند در آیات متعدد قرآن کریم گوشزد می‌کند حتی پیامبرانی که با اقوام لجوج خود مواجه بودند همانند برادران آن قوم هستند. در آیه 106 سوره شعرا آمده است: «إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ؛ هنگامی که مهربان برادرشان نوح آنها را گفت: آیا خدا ترس و متّقی نمی‌شوید؟» در واقع خداوند می‌خواهد این رابطه اخوت را به عنوان حلقه اتصال برای برقراری ارتباطات و تأثیرگذاری حفظ کند. از آن مهمتر خداوند می‌خواهد از راه این وحدت و اخوت، مهربانی را تعمیم دهد لذا در قرآن کریم آمده است: «وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ؛ و (ای رسول) ما تو را نفرستادیم مگر آنکه رحمت برای اهل عالم باشی» (انبیا/ 107) 

 

امام جمعه مهاباد گفت: بنابراین وظیفه اصلی پیامبر(ص) ساختن امت رحمت و مهربانی است. جالب است که در آیه دیگری آمده است: «قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لَا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْمًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ؛ به آنان که ایمان آورده‌اند بگو که از (جور جهالتهای) مردمی که به ایّام الهی (و روز وعده‌های خدا) امیدوار نیستند درگذرند تا خدا عاقبت هر قومی را به پاداش اعمال خود برساند» (جاثیه/ 14) خداوند در اینجا دستور داده که مؤمنین اهل چشم‌پوشی و عفو و گذشت نسبت به دیگران و حتی کسانی باشند که اهل ایمان نیستند. حضرت علی(ع) نیز در توصیه نامه خود خطاب به مالک اشتر می‌فرمایند با جامعه بشری مهربان باش چون آنها دو گروه هستند که یا برادر دینی شما یا هم‌نوع شما هستند. جالب است که هزار و سیصد و پنجاه سال پیش چنین مواردی گفته شده است و با مفاهیم حقوق بشری امروزین تطابق دارد و حتی از آنها بلندتر است.

وی افزود: مرحله دوم اخوت و برادری که خداوند مطرح می‌کند اخوت بین الادیان است. خدای متعال فرموده است: «قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَىٰ كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ؛ بگو ای اهل کتاب، بیایید از آن کلمه حق که میان ما و شما یکسان است پیروی کنیم که به جز خدای یکتا را نپرستیم» (آل عمران/ 64) در اینجا تأکید شده که بر اساس مشترکات همه ادیان آسمانی دور هم جمع شویم. در همین راستا خداوند مأموریت ساخت یا بازسازی کعبه را به حضرت ابراهیم(ع) می‌دهد و می‌فرماید: «هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِنْ قَبْلُ؛ و (خدا) شما امت را پیش از این (در صحف او) و در این قرآن مسلمان نامیده» (حج/78) 

 

ماموستا امامی تصریح کرد: مقوله سوم و تکامل یافته‌تر، وحدت اسلامی است. خداوند فرموده است: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَكُنْتُمْ عَلَىٰ شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْهَا ۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ؛ و همگی به رشته (دین) خدا چنگ زده و به راه‌های متفرّق نروید، و به یاد آرید این نعمت بزرگ خدا را که شما با هم دشمن بودید، خدا در دل‌های شما الفت و مهربانی انداخت و به لطف و نعمت خدا همه برادر دینی یکدیگر شدید، و در پرتگاه آتش بودید، خدا شما را نجات داد. بدین گونه خدا آیاتش را برای (راهنمایی) شما بیان می‌کند، باشد که هدایت شوید» (آل عمران/ 106). در اینجا دو کلمه « أَعْدَاءً » و «اخْوَانً» آمده است. پیامبر گرامی اسلام(س) فرموده است که منظور از برادر، کسی است که به دیگران ستم نمی‌کند و هرآنچه برای خود دوست دارد برای دیگران هم دوست دارد بنابراین اهمیت وحدت اسلامی بالاتر از دو مورد دیگر است. در جای دیگری فرموده است «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ» با این نسخه شفابخشی که قرآن مطرح می‌‌کند می‌توان بر همه اختلافات و تنازعات و کشمکش‌ها در جامعه بشری پیروز شد.

 

وی در پاسخ به این سؤال که اگر وحدت و تقریب وجود نداشته باشد چه تبعاتی برای مسلمانان در پی دارد، گفت: خداوند وقتی داستان هابیل و قابیل را مطرح می‌کند می‌فرماید به صورت طبیعی بین بشریت کشمکش‌هایی وجود دارد و برای حل آن، رابطه اخوت را مطرح می‌کند چراکه در غیر این‌صورت نزاع و دشمنی پدید می‌آید. خداوند در همین راستا می‌فرماید نزاع و کشمکش نکنید چون هیبت شما از بین می‌رود و قدرتی در جامعه نخواهید داشت. امروزه جمعیت عظیم مسلمانان با دارا بودن وسعت سرزمینی، تنگه‌ها و آبراهه‌های مهم بین‌المللی، داشتن معادن زیرزمینی بسیار زیاد، تنوع آب و هوایی، داشتن نیروهای مسلح قابل توجه و... می‌توانند در سایه وحدت، تبدیل به بزرگترین قدرت سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی شوند اما متأسفانه امروزه از نسخه‌های شفابخش قرآن کریم بهره‌برداری نکرده‌ایم در حالی‌که غیر مسلمانان چنین کاری انجام داده و مثلا اتحادیه اروپا را ایجاد کرده‌اند اما ما حتی یک رای در شورای امنیت و حتی یک موضع واحد و تصمیم یکپارچه در سازمان ملل یا سایر سازمان‌های بین‌المللی نداریم.

امام جمعه مهاباد تأکید کرد: محمدمهدی جواهری، شاعر معروف عراقی می‌گوید: مدینه فاضله اسلام برای وحدت و اتحاد آمده نه تفرقه و تشتت. اسلام برای این آمد که مردمان سرزمینش گرسنه نباشند و همه دور محور اخوت جمع شوند. خدای متعال در جایی می‌فرماید: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ۚ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا ۖ سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ۚ ذَٰلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ ۚ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنْجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَىٰ عَلَىٰ سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ ۗ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا؛ محمد (ص) فرستاده خداست و یاران و همراهانش بر کافران بسیار قویدل و سخت و با یکدیگر بسیار مشفق و مهربانند آنان را در حال رکوع و سجود نماز بسیار بنگری که فضل و رحمت خدا و خشنودی او را می‌طلبند، بر رخسارشان از اثر سجده نشانه‌های نورانیّت پدیدار است. این وصف حال آنها در کتاب تورات و انجیل مکتوب است که (مثل حال آن رسول) به دانه‌ای ماند که چون نخست سر از خاک برآورد جوانه و شاخه‌ای نازک و ضعیف باشد بعد از آن قوّت یابد تا آنکه ستبر و قوی گردد و بر ساق خود راست و محکم بایستد که دهقانان را (در تماشای خود) حیران کند (همچنین محمد(ص) و اصحابش از ضعف به قوّت رسند) تا کافران عالم را (از قدرت و قوّت خود) به خشم آرند. خدا وعده فرموده که هر کس از آنها ثابت ایمان و نیکوکار شود گناهانش ببخشد و اجر عظیم عطا کند» (فتح/ 29) جالب است که امروزه قضیه درست برعکس شده و مسلمانان در درون خود مشغول کشت و کشتار هستند و ویرانی‌ها، گرسنگی، جنگ‌ها و بدبختی‌ها در جهان اسلام قابل مشاهده است و این نتیجه نزاع و درگیری و نبود وحدت است.

 

وی درباره اهمیت برگزاری سالانه کنفرانس وحدت گفت: خیلی از منتقدان می‌گویند بعد از چندین دهه که کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی در ایران برگزار می‌شود خروجی آن چه بوده است؟ در جواب باید گفت که کنفرانس وحدت، یک کنفرانس سیاسی نیست بلکه کنفرانسی ایمانی و عقیدتی است که در بین فرزندان جهان اسلام و اندیشمندان و دانشمندان برگزار می‌شود. این باعث افتخار است که امروزه جمهوری اسلامی ایران علی‌رغم همه مشکلات و تحریم‌های بین‌المللی و ظالمانه که دشمنان علیه کشور وضع کرده‌اند اما پرچمدار واقعی وحدت در جهان اسلام است. خوشبختانه با وجود همه تلاش‌های جبهه صهیونیستی و استکباری برای ایجاد اختلاف در جهان اسلام و تقویت گرایشات ناسیونالیستی و قومی، به خوبی شاهد برگزاری سی و هفتمین گنفرانس وحدت اسلامی بودیم.

 

ماموستا امامی در پایان گفت: جمهوری اسلامی ایران و اندیشمندان آن و منادیان واقعی وحدت یعنی امام راحل و جانشین بر حق ایشان، سکاندار وحدت مسلمانان بوده  و هستند و امروزه جمهوری اسلامی، علی‌رغم همه شیطنت‌ها و جنگ ترکیبی، نه تنها در زمینه وحدت اسلامی بلکه در ابعاد مختلف همانند پیشرفت علوم، پیشرفت نظامی و دگرپذیری، تبدیل به الگویی برای همه جهان اسلام شده است. ان‌شاء الله مسلمانان وحدت بیشتری مخصوصا در راستای مسئله اول جهان اسلام یعنی فلسطین داشته باشند و حتما در سایه وحدت به پیروزی‌های بیشتری دست خواهیم یافت.