جهانی شدن نیازمند توجه به الزامات بنیادین پژوهش است
معاون پژوهش جامعه المصطفی العالمیه گفت: اگر به دنبال تحول محتوایی در محتوای معرفتی عرصه جهان باشیم، باید به الزامات بنیادین در عرصه تحول پژوهش توجه کنیم.
به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین امین‌رضا عابدی نژاد، معاون پژوهش جامعه المصطفی العالمیه امروز شنبه ۱۸ آذرماه در آئین افتتاحیه نمایشگاه دستاورد‌های پژوهشی المصطفی که در سالن قدس مجتمع جامع امام خمینی(ره) برگزار شد، بر اهمیت پاسداشت مجاهدان خاموش و گمنام عرصه علم و دانش و پرچم‌داران عدالت توحیدی تأکید کرد.
وی به مسئله مدیریت پژوهشی ـ علمی و ارکان اساسی آن اشاره کرد و افزود: بخشی از مدیریت علمی و پژوهشی ناظر به مدیریت سازوکار‌ها و مسئله ترویج پژوهش است، این که به لحاظ جامعه‌شناسی علمی، چه معرفت‌هایی در چه عرصه، سطوح، مقطع و در کدام حوزه جغرافیایی و بین‌المللی و یا براساس چه سیاست‌های علمی منتشر شود، تنها یکی از فراز‌های مدیریت پژوهشی است.
معاون پژوهش جامعه المصطفی بر اهمیت مدیریت محتوایی علم و پژوهش تأکید کرد و یادآور شد: اگر به دنبال تحول محتوایی در محتوای معرفتی عرصه جهان باشیم، باید به الزامات بنیادین در عرصه تحول پژوهش توجه کنیم.
وی بهره‌مندی پژوهش از مبانی مستحکم فلسفی را بسیار مهم ارزیابی کرد و گفت: یکی از مهمترین اختلافاتی که بین جریان دانش در حوزه معرفت اسلامی و معرفت غربی و برخی از جریانات غیر معرفتی وجود دارد؛ اختلاف در مبانی معرفتی است. چرا که تفاوت این مبانی تلقی‌های حوزه علوم‌انسانی را تغییر داده و تفسیر ما از موضوعات را متفاوت می‌سازد.
استاد حوزه علمیه، نقش تلقی و تفسیر در تغییرات حوزه علوم‌انسانی را مورد توجه قرار داد و اذعان کرد: اگر انسان را تکامل‌یافته از میمون و فاقد نفخه الهی بدانیم، تفسیر ما از رفتار‌های او با زمانی که انسان را خلیفه الله و برخوردار از نفخه الهی بدانیم، بسیار متفاوت است. اگر مبانی علوم‌انسانی مبتنی بر نوع نظام معرفتی، هستی‌شناسی و انسان‌شناسی دیگری شکل بگیرد، ماهیت علوم‌انسانی دگرگون خواهد شد.
وی توجه به مبانی فلسفی علوم و نقش تعیین‌کننده آن در ماهیت و هویت علوم‌انسانی را مورد تأکید قرار داد و اظهار کرد: سال‌ها متفکرین علوم‌انسانی تحت تأثیر جریان‌های پوزیتیویستی همان منطق و روشی که در علوم‌تجربی شکل‌گرفته را در پیش گرفته‌اند؛ با تمرکز بر صرف شباهت‌های علوم نمی‌توان به عمق، معنا و مقصود رفتار انسانی دست یافت، چرا که این نگرش علوم‌انسانی را در ورطه نسبیت انگاری تاریخی گرفتار ساخته است.
عضو هیئت‌علمی جامعه المصطفی توجه به روش‌های معتبر معرفتی در علوم انسانی را دومین مسئله در تحول علوم انسانی برشمرد و تصریح کرد: مسئله توجه به غایات نظام اجتماعی سومین الزام تعیین‌کننده در تحول مدیریت علوم انسانی است؛ نظامات اجتماعی هر کدام غایاتی دارند و وقتی غایات منظم اجتماعی شما تغییر می‌کند، حوزه تجویزات شما در علوم‌انسانی نیز باید تغییر کند؛ چرا که اصولاً مأموریت علوم‌انسانی اصطلاحاً بازشناسی و سیاست‌گذاری اجتماعی مبتنی بر تغییر در وضع اجتماع است؛ بنابراین نمی‌شود تجویزی که در حوزه تمدنی دیگر به‌عنوان علم تولید شده را به‌عنوان علم در بازار معرفتی یک نظام تمدنی دیگر موردتوجه قرار دارد.
معاون پژوهش جامعه المصطفی چهارمین الزام را مسئله نظام مسائل علوم‌انسانی توصیف کرد و گفت: هر غایتی نظام مسائلی تولید می‌کند، اما متأسفانه به اسم پاسخگو بودن فقه، ما مشغول حل مسائل یک نظام اجتماعی دیگر شده‌ایم؛ در عرصه پژوهش‌های اسلامی باید اولویت‌های نظام مسائل را در نظر گرفته و پژوهش را در راستای آن سامان دهیم.
وی تصریح کرد: خرده مسائلی که در نظام تمدنی دیگر تولید شده و ساختار‌ها و قواعد آن وارداتی است، به درد حل مسئله نظام دیگری در جامعه دیگری و باهدف دیگری نمی‌خورد؛ اولویت ما باید نظام‌بخشی به‌نظام اولویت‌های پژوهشی در راستای تحقق تمدن جهانی باشد.
انتهای پیام
