بررسی طرح «اتقان»؛ ارتقای صلاحیت‌های قرآنی ـ حرفه‌ای آموزگاران ابتدایی

به گزارش ایکنا، اتقان «طرح توانمندسازی و ارتقای صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان و آموزگاران ابتدایی، معاونان و مدیران در دوره ابتدایی و مربیان مراکز پیش‌دبستانی در زمینه آموزش قرآن کریم» است که در شهریور 1400 و با برگزاری جلسات متعدد در وزارت آموزش و پرورش و در کمیسیون توسعه آموزش عمومی قرآن کشور به عنوان طرح کشوری مصوب شد.

طرحی که با هدف توانمندسازی و توسعه شایستگی‌های قرآنی آموزگاران و سایر عوامل مقطع ابتدایی، کمک به تحقق اهداف 9گانه آموزش عمومی قرآن کشور، تعمیق و توسعه فرهنگ قرآنی براساس اهداف دوره ابتدایی و ساحت‌های شش‌گانه تربیتی در بین دانش‌آموزان از سوی معاونت آموزش ابتدایی، تدوین، و مقرر شد با همکاری معاونت پرورشی و فرهنگی، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع آموزش و پرورش اجرا شود.

بیشتر بخوانید: 

• جزئیات جدید طرح آموزش قرآن کریم به مربیان ابتدایی
• استفاده از ظرفیت بخش مردمی در طرح اتقان
• كميسيون توسعه آموزش عمومی قرآن كشور نیازمند همت و تلاش بیشتر

طی اجرای طرح اتقان، گروهی از معلمان که اذعان دارند از سواد قرآنی بهره‌مند هستند، در آزمون حضوری شرکت می‌کنند و اگر حد نصاب لازم را کسب کنند، گواهینامه آن‌ها صادر و اسم آن‌ها در گروه سواد قرآنی ثبت می‌شود. گروه دوم معلمانی که توان خواندن قرآن را ندارند. این آموزگاران، معاونان و مدیران مقطع ابتدایی باید در دوره‌ای 44ساعته شامل کلاس‌های حضوری حدود ۲۴ ساعت و کلاس‌های غیر حضوری حدود ۲۰ ساعت شرکت کنند.

چشم‌انداز

این طرح در سه سطح اتقان پایه، اتقان 1 و اتقان 2 طراحی شده است.

اتقان پایه: تمامی آموزگان دوره ابتدایی پس از شرکت در این دوره به مهارت‌هایی ذیل دست پیدا می‌کنند:

• درک معنای اجمالی آیات جزء سی‌ام و آشنایی با معارفِ محوری سوره‌های آن
• مهارت روان‌خوانی صحیح سوره‌های مرتبط با آیات دروس قرآن ابتدایی
• مهارت حفظ سوره‌های ضحی تا ناس
• مهارت صحت قرائت جملات نماز همراه با درک معنای آن
• توانایی شمرده‌خوانی آیات قرآن از روی مصاحف رایج

اتقان 1 و 2: در این دو سطح، آموزگاران و دست‌اندرکاران اجرایی مقطع ابتدایی علاوه بر ارتقای سطح سواد قرآنی و مهارت‌های کافی برای تدریس و آموزش موفق، درس قرآن دوره ابتدایی را فرامی‌گیرند.

به منظور اجرای باکیفیت‌تر و کمیت‌‌ این طرح مقرر شد تا ضمن همکاری 750 مرکز دارالقرآن آموزش و پرورش با حداکثر ظرفیت، از توانمندی تشکل‌ها و موسسات قرآنی ـ مردمی نیز استفاده شود، موضوعی که در جلسه پنجاه و هفتم کمیسیون توسعه آموزش عمومی قرآن کشور با اعلام آمادگی سه هزار و 300 مؤسسه قرآنی در سراسر کشور در اجرای بهتر این طرح بر آن تأکید شد و نیز یوسف نوری، وزیر وقت آموزش و پرورش، در پنجاه و نهمین جلسه کمیسیون به صراحت آن را بیان کرد.

آغاز اجرای آزمایشی این طرح در استان البرز از نیمه دوم 1400

این طرح در ابتدا در نیمه دوم سال 1400 به صورت آزمایشی در استان البرز و با تحت پوشش قرار دادن قریب به بیش از سه هزار آموزگار با موفقیت انجام شد که طی آن با در نظر گرفتن ۶۴ ساعت دوره آموزشی، آموزگاران این مقطع مهارت‌های مربوط به آموزش قرآن در دوره ابتدایی را فراگرفتند، موضوعی که رضوان حکیم‌زاده، معاون وقت آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، در مصاحبه اجمالی با ایکنا بر آن تصریح کرد و با تیتر «بهره‌مندی معلمان، مدیران و معاونان ابتدایی از طرح قرآنی اتقان» منتشر شد.

پس از آن و بررسی آزمایشی این طرح در استان البرز و کم و کیف آن و در راستای امتداد اجرای آزمایشی این طرح برای معلمان، مدیران و معاونان ابتدایی مقرر شد که در پنج استان ایلام، بوشهر، قم، خراسان شمالی و شهرستان‌های استان تهران انجام شود که بنا بر اعلام میکائیل باقری، مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش، در پنجاه و نهمین جلسه كمیسیون تخصصی توسعه آموزش عمومی قرآن كشور، «در سه استان‌ فوق، طرح آغاز شده و در دو استان دیگر نیز از اسفند 1401 طرح اتقان اجرا شد».

در امتداد اجرای آزمایشی این طرح و بهره‌مندی از ظرفیت مؤسسات قرآنی و تأمین مربیان دارالقرآن‌های آموزش و پرورش، جلسات مشترکی با اتحادیه کشوری مؤسسات و تشکل‌های قرآن و عترت و ستاد مرکزی و مسئولان هماهنگی طرح «اتقان» به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.

این طرح با ظرفیت حداکثری مراکز دارالقرآن‌های آموزش و پرورش و دعوت و تدریس مربیان توانمند معرفی‌شده از سوی مؤسسات قرآنی، در برخی از استان‌ها در حال اجراست، موضوعی که اصغر باقرزاده، معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش و دبیر کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم، در گفت‌وگوی اخیر با ایکنا بر آن تصریح کرد و گفت: در حال حاضر طرح ملی اتقان در پنج استان ایلام، قم، خراسان شمالی، شهرستان‌های استان تهران و بوشهر در حال برگزاری است و مرحله نخست آن اجرا شده و ناظر تخصصی این برنامه آقای حجت‌الاسلام سیدمصطفی حسینی است و ایشان این فرایند را تأیید کرده‌اند. ضمن اینکه افرادی که این دوره‌ را گذرانده‌اند بازخوردهای مثبت و خوبی را ارائه کرده‌اند.

وی در پاسخ به این سؤال که قرار بود برای اجرای طرح اتقان از ظرفیت مؤسسات قرآنی استفاده شود و آیا این‌ امر تحقق یافت؟ گفت: در طرح اتقان استفاده از ظرفیت دارالقرآن‌ها و مؤسسات سیاست اصلی کمیسیون آموزش عمومی قرآن است و اجرای آن برعهده کارگروه اتقان هر استان است که در برخی از استان‌ها از مربیان واجد شرایط مؤسسات استفاده می‌شود.

باقرزاده با اشاره به اینکه تا پایان سال در این پنج استان کار به اتمام می‌رسد، اضافه کرد: همچنین از ابتدای مهرماه و با شروع مرحله دوم، دبیرخانه کمیسیون آموزش عمومی نیز ارزیابی و نظارت میدانی خود در این پنج استان جدی‌تر از قبل انجام خواهد داد. ضمن اینکه طی ماه‌های آینده برگزاری جلسات نقد و بررسی دوره در پنج استان در دستور کار است که از سوی دبیرخانه کمیسیون انجام خواهد شد.

گذری بر آمار اعلام شده از سوی دبیرخانه کمیسیون

در پایان به آمار اعلام‌شده دبیرخانه کمیسیون تخصصی آموزش عمومی قرآن کشور درباره مجموع آموزگاران و دست‌اندرکاران مقطع ابتدایی در اجرای آزمایشی این طرح نگاهی داشته باشیم.

در گام نخست اجرای آزمایشی این طرح در پنج استان، مجموع آموزگار، مدیر و معاون مدارس ابتدایی بهر‌ه‌مند از استان ایلام سه هزار و 748 نفر، استان بوشهر چهار هزار و 821 نفر، شهرستان‌های تهران 15 هزار و 588 نفر، خراسان شمالی پنج هزار و 34 نفر و قم چهار هزار و 481 نفر هستند.

امید است پس از اتمام اجرای طرح آزمایشی در 5 استان، به زودی و در نیمه دوم سال 1402 شاهد اجرای موفق و تعمیم این طرح در سراسر کشور و توسعه شایستگی‌های قرآنی آموزگاران ابتدایی و سایر دست‌اندرکاران آموزشی این مقطع باشیم.