راهی که شهید محراب آن را مسیر تعالی قرار داد

به گزارش ایکنا از فارس، «انقلاب ما انفجار نور بود». این جمله معروف بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی در خصوص انقلابی است که در عصر حاضر نمونه ندارد. قطعاً برای وقوع هر انقلابی نیاز به حضور گسترده مردم از هر قشر و صنفی است و ملت ایران برای انقلاب اسلامی با هر قشر و صنفی پای کار آمدند تا توانستند به رهبری امام خمینی(ره) آن را به پیروزی برسانند.

شیراز مانند سایر نقاط کشور از جمله نقاطی بود که در دوران رژیم پهلوی تلاش‌های زیادی برای پیروزی این انقلاب داشت که مروری بر وقایع آن دوران کمک شایانی برای حفظ تاریخ این مرز و بوم می‌کند. از آنجا که این شهر دارای ظرفیت‌های بی‌نظیری از جمله گردشگری است بنا داریم تا به مناسبت فرا رسیدن دهه فجر انقلاب اسلامی، تعدادی از مسیرهای گردشگری انقلاب اسلامی را معرفی کنیم. نخستین مسیر مربوط به شهید محراب، شهید آیت‌‌الله عبدالحسین دستغیب، امام جمعه فقید شیراز است که نقش بسزایی در پیروزی انقلاب اسلامی داشت و مسجد جامع عتیق را سنگر خود برای این کار قرار داد.

شهید آیت‌الله دستغیب در دوران جوانی به دلیل فشارهای پهلوی اول بر روحانیت، به نجف اشرف مهاجرت کرد و پس از کسب درجه اجتهاد و همزمان با سقوط رضاخان به شیراز بازگشت. ایشان ابتدا در مسجد باقرخان که پدرش حجت‌الاسلام سیدمحمدتقی دستغیب در آن اقامه نماز می‌کرد ولی پس از مدتی به دلیل کثرت نمازگزاران و کمبود فضا به فکر بازسازی و مرمت مسجد جامع عتیق افتاد و با احیای این مسجد تاریخی، پایگاه اصلی این شهید بزرگوار و یکی از مهم‌ترین مراکز انقلاب اسلامی در شیراز شکل گرفت.

از دیگر اقدامات ارزشمند ایشان مرمت و احیای مدرسه تاریخی حکیم بود. شهید دستغیب جزو معدود کسانی است که در شیراز در جریان 15 خرداد 42 دستگیر و به تهران اعزام شد. با اوج‌گیری نهضت در سال 56 فعالیت‌های انقلابی شهید دستغیب نیز اوج گرفت و با پیروزی انقلاب اسامی، از سوی امام خمینی(ره) به عنوان امام جمعه شیراز برگزیده شد.

شهید آیت‌الله دستغیب سرانجام در تاریخ 20 آذرماه سال 1360 در حالی که به قصد اقامه نماز جمعه از خانه خارج شده بود، توسط یکی از عوامل منافقین به شهادت رسید. پیکر پاک این شهید بزرگوار در آرامگاه خندان دستغیب در حرم مطهر حضرت سیدمیرمحمد(ع) به خاک سپرده شد.

در این تور با شهید دستغیب همراه می‌شویم و پا به پای ایشان در مکان‌هایی که این شهید نقش مؤثری ایفا کرده است، حضور می‌یابیم.

خانه و مقتل شهید آیت‌الله دستغیب

خانه شهید دستغیب در محله اسحاق‌بیگ و در کوچه مسجد گنج (شمال مدرسه خان) واقع شده است. این خانه محل رفت و آمد انقلابیون شیراز در طول سال‌های نهضت بوده و در شامگاه 15 خرداد 1342 مأموران رژیم شاه به این خانه حمله کردند و چون شهید دستغیب فرصت فرار یافت، پسرش حجت‌الاسلام سیدمحمدهاشم دستغیب را دستگیر کردند و پس از دو روز با دستگیری شهید دستغیب، هر دو را به تهران اعزام کردند.

در روز 20 آذرماه 1360 شهید دستغیب برای اقامه نماز جمعه از این خانه خارج شد و پس از چند قدمی که از خانه دور شد، زنی از منافقین با انفجار خود، ایشان را به شهادت رساند. بر دیواری که شهید دستغیب در مقابل آن به شهادت رسید، نقاشی بزرگی از این شهید عزیز ترسیم شده است. متأسفانه خانه شهید دستغیب در جریان ساخت مجموعه نیکان از میان رفت و تنها دیوار منقوش به تصویر ایشان باقی مانده است.

سردیس شهید آیت‌الله دستغیب

در نزدیکی مدرسه خان و در کنار خیابان لطفعلی خان زند، سردیسی از شهید دستغیب وجود دارد که در مسیر گردشگری شهید محراب واقع شده است.

مسجد باقرخان

در ابتدای بازار حاجی از سمت خیابان لطفعلی خان، مسجد باقرخان قرار دارد. این مسجد محل اقامه نماز حجت‌الاسلام سیدمحمد تقی دستغیب بوده که پس از وی فرزندش شهید آیت‌الله دستغیب در این مسجد نماز اقامه می‌کرد.

کنار حمام توکلی

در حوالی حمام توکلی چندین دیوار نگاره از جمله تصاویر امام خمینی(ره)، آیت‌الله طالقانی و... وجود دارد. همچنین دیوارنوشته‌هایی راجع به دهه فجر به چشم می‌خورد.

مدرسه حکیم

این مدرسه زمان صفویه توسط امیرنظام‌الدین دستغیب ساخته شده که شهید دستغیب آن را مرمت و بازسازی کرد و امروزه مدرسه حکیم به حوزه علمیه شهید دستغیب مشهور است.

مسجد جامع عتیق

مسجد جامع عتیق به عنوان قدیمی‌ترین مسجد شیراز در سال 281 هجری قمری توسط عمرولیث صفاری بنا نهاده شد. این مسجد در قلب بافت تاریخی قرار دارد و در ادوار مختلف تاریخ مورد توجه بوده است.

در دوران قاجار مسجد جامع عتیق رو به ویرانی نهاد تا اینکه در زمان پهلوی شهید دستغیب به کمک مردم آن را احیا کرد. سخنرانی‌های انقلابی شهید دستغیب و بعضی از تجمعات مردم شیراز خصوصاً در ماه‌های پایانی انقلاب اسلامی در این مسجد انجام گرفته است.

حرم مطهر حضرت سیدمیرمحمد(ع)

امامزاده واجب‌التعظیم حضرت میرمحمدبن‌موسی‌الکاظم(ع) از برادران امام رضا(ع) است که به همراه کاروان حضرت احمدبن موسی(ع) به سوی خراسان سفر کرد ولی پس از جنگ با سپاه قتلغ خان در نزدیکی شیراز و فروپاشی کاروان، به درون شیراز پناه آورد و پس از چندین سال زندگی مخفیانه در شیراز، در همین شهر از دنیا رفت و در خانه خود دفن شد.

در سال 725 هجری قمری سید عنایت‌الله دستغیب مزار این امامزاده عظیم‌الشأن را در خانه خود پیدا کرد و بر آن مزار، بقعه‌ای ساخت.

بسیاری از بزرگان خاندان دستغیب از جمله شهید دستغیب و پدر، برادران، فرزند و نوه ایشان در حرم دفن هستند.

یادآور می‌شود، در روزهای آتی سایر مسیرهای گردشگری انقلاب اسلامی را برای آشنایی بیشتر نسل جدید معرفی خواهیم کرد.