مهم‌ترین شخصیت‌ها و اماکن انقلاب در شیراز را بشناسیم

به گزارش ایکنا از فارس،‌ مسیر سوم تور گردشگری انقلاب با محوریت حرم مطهر حضرت شاهچراغ(ع) و مسجد جامع شهدا (نو) به عنوان مهم‌ترین مراکز مذهبی شیراز و محل تجمعات انقلابی و قلب تاریخی این شهر طراحی شده است و وجود پایگاه و مدفن چند عالم بزرگ انقلابی در این مسیر بر اهمیت آن می‌افزاید. همچنین از جاذبه‌های این مسیر وجود دیوارنوشته‌های بی‌نظیری است که از روزگار انقلاب به جا مانده است.

سه راه طالقانی

در روز 16 خرداد 1342 مردم شیراز در اعتراض به دستگیری امام خمینی(ره) دست به تظاهرات زدند.  در ادامه اعتراضات، جمعیت به سمت سه راه طالقانی (پهلوی سابق) کشیده شد و با تیراندازی مأموران به مردم، دو نوجوان 14 و 15 ساله به نام‌های اسدالله پروا و علی‌اکبر صادقیان به شهادت رسیدند.

کوچه خانه فروغ‌الملک

بر دیوارهای کوچه خانه فروغ‌الملک (موزه مشکین‌فام) و پیرامون آن چندین شعار درود بر خمینی(ره) و مرگ بر شاه به چشم می‌خورد.

کوچه خان بابا

در این کوچه مجموعه‌ای بی‌نظیر از شعارهای اصلی انقلاب اسلامی که در بحبوحه سال 1357 رایج بوده بر دیوار نوشته شده است از جمله «تا خون در رگ ماست، خمینی رهبر ماست»، «توپ، تانک، مسلسل دیگر اثر ندارد»، «شاه فراری شده»، «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» و...

کوچه خانقاه

بر دیوارهای خانقاه احمدی شعارهایی همچون «مرگ بر شاه»، «مرگ بر بدعت‌گذاران» و «مرگ بر رجوی منافق» نقش بسته است.

بیت‌المهدی

آیت‌ الله سیداحمد پیشوا (1384-1311) از خاندان بحرالعلوم طباطبایی در کازرون دیده به جهان گشود.  ایشان پس از گذراندن تحصیلات دینی در نجف اشرف به کازرون بازگشت و از بزرگان جامعه روحانیت کازرون شد. با آغاز نهضت امام خمینی(ره) آیت‌‌الله پیشوا مردم کازرون را با حضرت امام(ره) آشنا کرد.

پس از واقعه 15 خرداد 1342 و دستگیری امام خمینی(ره)،‌ آیت‌الله پیشوا به نمایندگی از علمای کازرون جهت اعتراض به تهران سفر کرد. در سال 1343 پیرو تصویب مخفیانه کاپیتولاسیون، آیت‌الله پیشوا که از طریق یکی از خویشاوندش در مجلس از قضیه مطلع شده بود، به عنوان اولین نفر خبر را به حضرت امام(ره) منتقل کرد که منجر به سخنرانی طوفانی امام علیه شاه و به تبع آن تبعید به ترکیه در13 آبان 1343 شد.

آیت‌الله پیشوا در سال 1348 به شیراز نقل مکان کرد و امام جماعت مسجد نو شد. ایشان با حضرت امام(ره) در سال‌های تبعید در ارتباط بود و هر از گاهی سخنرانی‌های انتقادی علیه رژیم مطرح می‌کرد اما اوج نطق‌های انقلابی آیت‌الله پیشوا به مرداد 1357 باز می‌گردد که پس از چند سخنرانی، نهایتاً به واقعه خونین 5 رمضان در مسجد نو منجر شد.

پس از پیروزی انقلاب، آیت‌الله پیشوا نخستین نماز جمعه شیراز را در مسجد نو اقامه کرد. پس از سال 1364 آیت‌الله پیشوا به بیت‌المهدی که از سال 1355 اقدام به احداث آن کرده بود، نقل مکان کرد و تا پایان عمر در آنجا به اقامه نماز و تدریس پرداخت. وی سرانجام در روز 23 بهمن سال 1384 دار فانی را وداع گفت و در بیت‌المهدی به خاک سپرده شد.

مسجد شمشیرگرها

در گذشته کوچه‌ای در محله درب مسجد به نام شمشیرگرها وجود داشت و مسجدی به همین نام در آن کوچه تأسیس شده بود. از سال 1342 تا 1351 آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی به دعوت گروه مبارزاتی مهندس رجبعلی طاهری به امامت این مسجد اشتغال داشت و تعداد زیادی از دانش‌آموزان و دانشجویان از جلسات ایشان که صبغه مذهبی و سیاسی داشت،‌ استفاده می‌کردند.

همچنین آیت‌الله سیدعلی اصغر دستغیب نیز در این مسجد سخنرانی‌های سیاسی انجام می‌داد اما با بازداشت اعضای گروه مهندس رجبعلی طاهری و آیت‌الله حائری شیرازی در سال 1351 مدتی فعالیت‌های مسجد دچار اختلال شد.

آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی (1396-1315) از علمای بزرگ  انقلابی در شیراز است. ایشان پس از گذراندن تحصیلات خود در قم به شیراز بازگشت و در مسجد شمشیرگرها به نماز و برگزاری جلسات معرفتی و سیاسی پرداخت. در سال 1346 با دختر آیت‌الله سیدنورالدین حسینی‌الهاشمی  ازدواج کرد و در سال 1351 دستگیر شد و به زندان افتاد. ایشان بارها دستگیر و زندانی شد و در پس از آخرین زندان که با شکنجه‌های بسیار همراه بود، به فومن تبعید شد و در خانه خواهر آیت‌الله‌العظمی بهجت مستقر شد.

با پیروزی انقلاب اسلامی، آیت‌الله حائری شیرازی به عنوان نماینده اولین مجلس شورای اسلامی از شیراز انتخاب شد. با شهادت آیت‌الله سیدعبدالحسین دستغیب در سال 1360، ایشان از طرف امام(ره) به امامت جمعه شیراز منصوب شد و تا سال 1387 این سمت را به عهده داشت. این عالم بزرگوار سرانجام در 29 آذرماه 1396 دارفانی را وداع گفت و در حرم مطهر حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.

مدرسه امام عصر(عج)

آیت‌‌الله مجدالدین محلاتی فرزند آیت‌الله بهاءالدین محلاتی (1379 -1304) در نجف اشرف به دنیا آمد. در خردسالی به همراه پدر به شیراز آمد و در سال 1325 برای ادامه تحصیل به قم مهاجرت کرد و تا سال 1337 در آن سامان ماند و سپس به شیراز بازگشت. در جریان 15 خرداد 1342 به همراه پدر دستگیر شد و به تهران منتقل شد. همچنین ایشان در سال 1351 برای مدتی به ایرانشهر تبعید شد.

پایگاه آیت‌الله مجدالدین محلاتی در مسجد مولا و مسجد ولیعصر(عج) بود. ایشان همچنین آثار خیر فراوانی همچون مدرسه و کتابخانه امام عصر(عج)، درمانگاه ولیعصر(عج) و خیریه اسلامیه را از خود به جای گذاشت. آیت‌الله مجدالدین محلاتی سرانجام در 22 خردادماه 1379 به رحمت ایزدی پیوست و در مدرسه امام عصر(عج) آرامید.

مسجد جامع شهدا (نو)

مسجد جامع نو در سال 590 قمری توسط اتابکان فارس ساخته شد. این مسجد بزرگ همواره در طول تاریخ محل رویدادهای مهم شیراز بوده است. در 16 خرداد سال 1342 مردم در این مسجد تجمع کردند و سپس به سمت سه راه احمدی به حرکت درآمدند. در چند روز آغازین ماه رمضان سال 1357 نمازگزاران این مسجد پس از سخنرانی‌های آیت‌الله پیشوا به بیرون از مسجد می‌آمدند و با مأموران شاه درگیر می‌شدند تا اینکه در روز 5 رمضان، حدود 800 نفر از نمازگزاران این مسجد به سمت فلکه احمدی و شاهچراغ(ع) تظاهرات کردند که با سرکوب شدید مأموران مواجه شد و 3 تن از مردم در این حادثه به شهادت رسیدند و پس از این واقعه مسجد نو به مسجد شهدا نامگذاری شد.

شبستان امام خمینی(ره) حرم شاهچراغ(ع) ( فلکه احمدی سابق)

سابقاً در محلی که امروزه شبستان امام خمینی(ره) و صحن امام جواد(ع) حرم مطهر حضرت شاهچراغ(ع) در آن واقع شده است، فلکه احمدی قرار داشت. این میدان به مثابه میدان آزادی تهران بوده و محل بسیاری از تجمعات و راهپیمایی‌های شیراز از 16 خرداد سال 1342 گرفته تا تظاهرات سال‌های 1356 و 1357 و راهپیمایی‌های مراسم سالگرد 22 بهمن بوده است.

حرم شاهچراغ(ع)

حرم مطهر حضرت شاهچراغ(ع) به عنوان مهم‌ترین پایگاه انقلاب اسلامی در شیراز شناخته می‌شود. اکثر تظاهرات ماه‌های آخر انقلاب اسلامی در محدوده فلکه احمدی و صحن در حال احداث شاهچراغ(ع) انجام گرفته است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال‌های دفاع مقدس نیز حرم شاهچراغ(ع) محل برگزاری مراسم تشییع و نماز بر پیکر شهدا بوده است.