درآمدهای نفتی تنبلی را گسترش داده است/ فساد اقتصادی؛ مانع تحقق اقتصاد مقاومتی

حجت‌الاسلام والمسلمین غلامعلی معصومی‌نیا، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم اقتصادی، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در پاسخ به پرسشی درباره رابطه نوسانات قیمت نفت و تحقق اقتصاد مقاومتی اظهار کرد: اولا باید دانست که جریان کاهش قیمت نفت موضوعی عمدی بوده و جریانی مطابق با روند طبیعی بازار نیست و ثانیا هدف مشخص، ایران و روسیه است؛ چراکه هرکس با دنیای غرب تنش داشته باشد آنها تصمیم می‌گیرند قیمت نفت را کاهش دهند و از ابتدای انقلاب هم چندین دفعه با همکاری عربستان قیمت نفت کاهش پیدا کرده است.

حجم وسیع واردات با اقتصاد مقاومتی سازگار نیست
وی ادامه داد:  به یاد دارم زمانی طرح «ساماندهی اقتصادی» طراحی شد که مورد تأیید و تأکید مقام معظم رهبری هم بود اما متأسفانه اجرایی نشد. حال بنده معتقدم که برای حل مشکلات ایران و اینکه آسیب‌پذیری ما کاهش یابد، باید وابستگی به درآمدهای نفتی کاهش پیدا کند؛ چراکه اگر بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که مدام واردات ما در دولت‌های مختلف افزایش یافته و درآمدهای نفتی هم هدر رفته است.

معصومی‌نیا تأکید کرد: اکنون در اثر افزایش حجم واردات، بسیاری از تولیدکنندگان ورشکست شده‌اند چراکه هزینه تولید بسیار افزایش یافته و کشوری همانند چین در مقیاس وسیع تولید لازم برای دیگر کشورها را انجام می‌دهد. این روند اصلا با اقتصاد مقاومتی سازگار نیست؛ چراکه معنای اقتصاد مقاومتی این است که ما در مقابل بحران‌های خارجی تاب‌آوری بیشتری داشته باشیم و در اینصورت راهی غیر از کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی نداریم.

دو عامل مشکلات اقتصادی کنونی

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم اقتصادی در پاسخ به این پرسش که با توجه به تک‌محصولی بودن اقتصاد ایران چگونه می‌تواند جایگزینی برای درآمدهای نفتی پیدا کرد؟ گفت: با توجه به منابع عظیمی که در کشور ما وجود دارد و نیروی تحصیل کرده و کاردانی که داریم جایگزین کردن درآمدهای نفتی کار سختی نیست اما دو علت نداشتن مدیریت مناسب و ترویج تنبلی در اثر درآمدهای نفتی باعث شده است که پشت مردم به نفت گرم باشد اما کشوری همانند تایوان، با کمترین امکانات و بدون درآمدهای نفتی حجم عظیمی از درآمدهای ارزی را از آن خود کرده است.  

نماینده ولی فقیه در دانشگاه علوم اقتصادی ادامه داد: به نظر بنده، یکی از راه‌‌های پیاده کردن اقتصاد مقاومتی استفاده از تجربه رشد اقتصادی چنین کشورهایی است و مسلما دلایل رشد اقتصادی شرق آسیا و برخی کشورهای آمریکای لاتین داشتن روحیه کار و تلاش و دیگری مدیریت صحیح نیروی انسانی است.

ساختارهای ناصحیح اقتصادی؛ مانع ریشه‌کن شدن فساد

وی درپاسخ به پرسشی درباره لوازم تحقق این امر اظهار کرد: این امر چند لازمه دارد که یکی ترویج روحیه کار و دیگری مسئله مبارزه با فساد در دستگاه‌های مختلف است. اکنون یکی از عوامل مهم ممانعت از تحقق اقتصاد مقاومتی، موضوع فساد است و خود مقام معظم رهبری هم بیش از 20 سال است که در مورد مبارزه با مفاسد اقتصادی صحبت کرده‌اند و این برای کشور ما زشت است که این فسادها وجود داشته باشد و بنده معتقدم پایان دادن به چنین وضعیتی باعث تحقق اقتصاد مقاومتی و کاهش وابستگی به نفت خواهد شد.

معصومی‌نیا افزود: با وجود چنین شرایطی، یک شبکه بسیار گسترده از رانت‌ها ایجاد می‌شود و یکی از عوامل مهم ریشه‌کن نشدن فساد، ساختارهای ناصحیح اقتصادی است. موضوع دیگر مدیریت صحیح نیروها و منابع است و مسئله دیگر برای تحقق اقتصاد مقاومتی و قطع ارتباط با درآمدهای نفتی موضوع مدل‌های درست اقتصادی است که اکنون این الگوها عمدتا مبتنی بر اقتصاد کلاسیک و لیبرال است و ما نیازمند مدل‌های بومی و کارا هستیم و در این صورت می‌توان امیدوار بود اقتصاد مقاومتی محقق شود.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم اقتصادی در پایان تأکید کرد: یکی از عوامل دیگری که باعث می‌شود اقتصاد مقاومتی و قطع ارتباط با نفت تحقق پیدا نکند سیستم بانکی کنونی ماست و متأسفانه سیستم بانکی ما نمی‌تواند محقق کننده اقتصاد مقاومتی باشد؛ چراکه فسادهای چند ساله اخیر همگی در درون نظام بانکی پدید آمده است.